Η εξαΰλωση των 9,5 δισ. ευρώ για τις ιταλικές τράπεζες και τι σημαίνει για το ελληνικό banking

"Βουτιά" κόστους 9,5 δισ. ευρώ για το τραπεζικό σύστημα της Ιταλίας μετά την αιφνιδιαστική απόφαση της κυβέρνησης να επιβάλει έκτακτο φόρο στα υπερκέρδη των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης. Στα 10,4 δισ. $ η εξαέρωση από την χρηματιστηριακή αξία των εισηγμένων τραπεζών στο χρηματιστήριο του Μιλάνου, με συνέπεια την ισχυρή διόρθωση του δείκτη ΜΙΒ στο χαμηλότερο σημείο μηνός. Πάνω από 7% οι απώλειες για τους τίτλους των UniCredit και Intesa SanPaolo στο ηχηρότερο sell off του 2023 με τους τριγμούς από το Μιλάνο να φτάνουν μέχρι την Φρανκφούρτη με την κίνηση της Ρώμης να φέρεται πως δεν ήταν από τις αναμενόμενες στην ΕΚΤ.

Ωστόσο η Τζόρτζια Μελόνι-όπως και υπουργοί του οικονομικού επιτελείου- έχουν εκφράσει δημόσια και σε έντονο τόνο τις αντιρρήσεις τους στην ακολουθούμενη πολιτική της Κεντρικής Τράπεζες με συνεχείς αυξήσεις επιτοκίων/ακριβότερου κόστους χρήματος, χαρακτηριζοντας την αναποτελεσματική και ελλιπή, ενώ ανάλογη "αντιθετική" προσέγγιση υιοθετεί και ο επικεφαλής της Banca d' Italia.

Πρακτικά με απόφαση της κυβέρνησης αποφασίστηκε η απόσυρση ενός 40% από τα υπερκέρδη των τραπεζών (χρήσεως 2023) προκειμένου να χρηματοδοτηθούν φοροελαφρύνσεις και υποστήριξη ευάλωτων, στεγαστικών πρώτης κατοικίας και ανάλογου κοινωνικού χαρακτήρα πρόνοιες. Σύμφωνα με το Bloomberg Intelligence τα καθαρά κέρδη των τραπεζών θα μπορούσε να μειωθούν κατά 10%, ποσοστό που αναλυτές υπολόγιζαν ακόμη και στο 2πλάσιο. Ασύνδετη, εκ πρώτης όψεως, η ενέργεια της Ρώμης αλλά στον δαιδαλώδη κόσμο των αγορών θα μπορούσε να έχει έμμεσες συνέπειες με όσα διαδραματίζονται σε άλλες οικονομίες-κυρίως του ευρωΝότου- ακόμη και με το "χτύπημα" του Moody's που προχώρησε στην υποβάθμιση της αξιολόγησης 10 τραπεζών των ΗΠΑ και ανοιχτό το ενδεχόμενο αναθεώρησης του rating για άλλες 6 με μεγαλύτερο όνομα/μέγεθος την Bank of New York Mellon.

Για τις ΗΠΑ είχε προηγηθεί η υποβάθμιση της οικονομίας των ΗΠΑ από τον οίκο Fitch, με την υποβάθμιση μέρους του χρηματοπιστωτικού συστήματος από τον οίκο Moody's να έρχεται να διπλασιάσει την πίεση. Ο οίκος, που σημειωτέον είναι ο μόνος από τους 3 αξιολόγησης των ΗΠΑ που διατηρεί το απόλυτο ΑΑΑ για τη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη. Ο οίκος εμφανίζεται προειδοποιητικός λόγω της κρίσης κυρίως στην αμερικανική στεγαστική αγορά- και δη στις μισθώσεις γραφείων-απόρροια της τηλε-εργασίας, των ακριβότερων επιτοκίων, της πιο φειδωλής πολιτικής χορηγήσεων που ακολουθούν οι τράπεζες.

Η περίπτωση της Moody's δεν φαίνεται να συνδέεται-καν έμμεσα- με την κίνηση της Ρώμης πλην όμως συνεκτιμώντας την με την υπόθεση της Credit Suisse-UBS αναδεικνύει- για ορισμένους- ευάλωτα σημεία ενός διεθνοποιημένου συστήματος, που προφανή την αλληλεξάρτηση των μερών του στην απευκταία περίπτωση που εμβαθυνθεί και αποκτήσει συστημικά χαρακτηριστικά. Παρεμπιπτόντως η αιφνιδιαστική-όπως χαρακτηρίστηκε- ενέργεια της ιταλικής κυβέρνησης έρχεται σε μία συγκυρία που το μεν Βερολίνο πιέζει για αυστηροποίηση δημοσιονομικών κανόνων-από τον Ιανουάριο 2024- το δημόσιο χρέος της χώρας αποτελεί μόνιμο "πονοκέφαλο" για την Φρανκφούρτη, με "καθρέφτη" την αγορά κρατικών ομολόγων-σταθερά 40-50 μ.β πάνω από τα ελληνικά- με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει και για τα καθ' ημάς.

Από τη μία οι εξελίξεις στην Ιταλία επιβεβαιώνουν την-συγκριτικά πάντα- πλεονεκτικότερη θέση της ελληνικής οικονομίας, στέλνουν μήνυμα προς το εγχώριο banking πως πρέπει να βάλει "μεγαλύτερη πλάτη" , αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αναγκαιότητα απόκτησης της επενδυτικής βαθμίδας.