Ο κύβος ερρίφθη- Με το ένα πόδι έξω από το ελληνικό πρόγραμμα το ΔΝΤ

Όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν αυτή τη στιγμή στο ότι οι Ευρωπαίοι- όχι όλοι- θα επιχειρήσουν μέχρι και την τελευταία στιγμή να διατυπώσουν κατά τέτοιο τρόπο το ανακοινωθέν του Eurogroup, έτσι ώστε να μην εκληφθεί από τις αγορές ως ναυάγιο και παταγώδης αποτυχία των πιστωτών της Ελλάδας να συμφωνήσουν στις παραμέτρους διασφάλισης της βιωσιμότητας του Χρέους της. Το εγχείρημα δεν είναι καθόλου εύκολο, από τη στιγμή που το σχέδιο αυτό δεν θα έχει τη σφραγίδα, το πιστοποιητικό φερεγγυότητας του ΔΝΤ και το ζητούμενο είναι η κατ’ αρχήν (in principle) συμφωνία του Ταμείου να συνοδευτεί από θετικές αναφορές ή τουλάχιστον να αποφύγει αναφορές που θα παραπέμπουν σε ουσιώδεις ενστάσεις για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας. Αυτό ακριβώς θα είναι το αντικείμενο των διαβουλεύσεων με την Κ. Λαγκάρντ, η οποία θα βρίσκεται στο Λουξεμβούργο για τη συνεδρίαση του Eurogroup.
Ωστόσο ακόμα κι αυτό φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο για δύο λόγους. Κατ’ αρχάς οι αναλύσεις και οι εκτιμήσεις του Ταμείου εξακολουθούν να απέχουν έτη φωτός από τις αντίστοιχες των Ευρωπαίων, σε τέτοιο βαθμό που κάποιος ανυποψίαστος θα νόμιζε ότι πρόκειται για δύο διαφορετικές χώρες και οικονομίες. «Πρόκειται για τον απόλυτο παραλογισμό. Το ΔΝΤ δεν έχει κάνει αλλαγές στο DSA του ακόμα και μετά από τις μεταρρυθμίσεις που ψήφισε η ελληνική κυβέρνηση», αναφέρουν ευρωπαϊκές πηγές μιλώντας στα «Π» και δεν κρύβουν ότι αυτή ακριβώς η στάση του Ταμείου ενισχύει την εκτίμηση ότι στην πραγματικότητα ετοιμάζεται να αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα κι απλώς κάνει «πλάτες» στη Γερμανία εν όψει των εκλογών της. Είναι, άλλωστε, ενδεικτικό ότι αν και ρωτήθηκε σχετικά ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, απέφυγε επιμελώς να αναφερθεί στα όσα γράφονται και ακούγονται περί πολιτικών παιχνιδιών.
Από την άλλη πλευρά και ο έτερος πρωταγωνιστής του ελληνικού σήριαλ, ο Β. Σόιμπλε δείχνει ότι χρειάζεται… μασάζ, προκειμένου να μην υπαναχωρήσει από τη συμβιβαστική πρόταση, που έπεσε στο τραπέζι την τελευταία στιγμή στη διάρκεια του προηγούμενου Eurogroup, λίγο πριν καταλήξει σε φιάσκο. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι αν και αποδέχθηκε με βαριά καρδιά τις επιμηκύνσεις των πληρωμών, αφενός επέμεινε μέχρι τέλους να γραφεί «0-15 έτη» και όχι «ως 15 έτη» για ευνόητους λόγους αφετέρου το έπραξε με τη λογική ότι το Ταμείο θα έμπαινε πλήρως στο ελληνικό πρόγραμμα.
Πηγές με γνώση των διαβουλεύσεων για το Χρέος παραπέμπουν, επίσης, στην περσινή απόφαση του Eurogroup, σημειώνοντας εκεί βρίσκεται η… ρίζα του κακού. Ανατρέχοντας στα όσα αναφέρονται για τα μεσοπρόθεσμα μέτρα- τα οποία πανηγυρίστηκαν δεόντως από την ελληνική πλευρά- θα διαπιστώσει κανείς ότι ενώ τα… εύκολα μέτρα, όπως η κατάργηση του επιτοκιακού περιθωρίου στα ομόλογα της επαναγοράς του 2012, η χρήση των κερδών του Ευρωσυστήματος, η εξαγορά των ακριβών δανείων με τα αδιάθετα του ESM, περιγράφονται με σαφήνεια και χωρίς αστερίσκους, όταν έρχονται τα… δύσκολα ήτοι η αναδιάρθρωση (reprofiling) των δανείων του EFSF, τότε μπαίνουν δύο αστερίσκοι: 1) αυτό θα γίνει αν χρειαστεί (if needed) 2) χωρίς πρόσθετο κόστος για τον EFSF και τα κράτη που βρίσκονταν σε πρόγραμμα.
Ειδικά όσον αφορά στον όρο «αν χρειαστεί», πληροφορίες αναφέρουν ότι αναζητείται από Ευρωπαίους η φόρμουλα έτσι ώστε να απαλειφθεί, με στόχο να γίνει πιο σαφής η δέσμευση έναντι του ΔΝΤ. Ωστόσο, από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών δεν υπάρχει η παραμικρή διάθεση συναίνεσης σε κάτι τέτοιο, καθώς υποστηρίζουν ότι αφενός οι αποφάσεις του 2016 είναι ξεκάθαρες αφετέρου ότι μια τέτοια κίνηση θα έστελνε μήνυμα ότι το ελληνικό Χρέος χρειάζεται ελάφρυνση, κάτι που για το Βερολίνο δεν είναι καθόλου δεδομένο. Τουναντίον. Όσον αφορά στην ανάληψη κόστους, πηγές με γνώση των διαβουλεύσεων σημειώνουν ότι το έγγραφο του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών προς τους βουλευτές, που ανέβαζε το κόστος της μεταφοράς των πληρωμών για τόκους στα 123 δις ευρώ, μαρτυρά την επιφυλακτικότητα του Β. Σόιμπλε απέναντι σε οτιδήποτε μπορεί να θεωρηθεί ως «πάγωμα» ή «πλαφονάρισμα» επιτοκίων.
Με αυτά τα δεδομένα, τα περιθώρια κινήσεων από την ελληνική πλευρά χαρακτηρίζονται ως ασφυκτικά. Αν και η ένταξη στο QE επισήμως δεν έχει εγκαταλειφθεί ως στόχος, έχει γίνει σαφές ότι χωρίς το ΔΝΤ και με μια έστω ισχυρή δέσμευση του Eurogroup, η ΕΚΤ είναι μάλλον αδύνατο να κινηθεί κόντρα στις προβλέψεις. Πού αποσκοπούν οι αναφορές στον αναπτυξιακό χαρακτήρα των αποφάσεων που πρέπει να ληφθούν από τους Ευρωπαίους; Να βελτιωθούν έστω με by pass οι μακροοικονομικές προβλέψεις, όχι τόσο του ΔΝΤ που δεν δείχνει να… ιδρώνει το αυτί του αλλά κυρίως των αγορών, την πόρτα των οποίων θα πρέπει να χτυπήσει λίαν συντόμως η Ελλάδα, αν θέλει να απομακρύνει το πικρό ποτήρι ενός ακόμα Μνημονίου που φαντάζει όλο και πιο πιθανό.