Ανιχνεύθηκαν στην ατμόσφαιρα νέες ουσίες, τα υδροτριοξείδια, με πιθανές επιπτώσεις σε υγεία - κλίμα

Ευρωπαίοι και Αμερικανοί επιστήμονες ανακάλυψαν για πρώτη φορά στην ατμόσφαιρα της Γης μία τελείως νέα κατηγορία άκρως δραστικών ουσιών, των υδροτριοξειδίων. Πρόκειται για οξειδωτικές χημικές ουσίες που πιθανώς επηρεάζουν τόσο την ανθρώπινη υγεία όσο και το παγκόσμιο κλίμα, γι' αυτό πρέπει να ερευνηθούν περαιτέρω. Η συγκέντρωσή τους στην ατμόσφαιρα εκτιμάται σε περίπου 10 εκατομμύρια ανά κυβικό εκατοστό αέρα.

Τα τριοξείδια (ROOOH), που έχουν τρία άτομα οξυγόνου και ένα άτομο υδρογόνου, είναι πιο δραστικά από τα υπεροξείδια (ROOH) που έχουν δύο άτομα οξυγόνου και είχαν εδώ και χρόνια ανακαλυφθεί στην ατμόσφαιρα. Όταν οι χημικές ουσίες οξειδώνονται στην ατμόσφαιρα, συχνά αντιδρούν με ελεύθερες ρίζες υδροξυλίου (ΟΗ), σχηματίζοντας μία νέα ρίζα. Όταν αυτή η ρίζα αντιδρά με οξυγόνο, σχηματίζει μία τρίτη ρίζα που λέγεται υπεροξείδιο. Όταν το υπεροξείδιο αντιδρά με μία άλλη ρίζα υδροξυλίου, τότε παράγονται υδροτριοξείδια.

Τα υδροτριοξείδια είναι απρόσμενα σταθερά και σχηματίζονται στη διάρκεια της ατμοσφαιρικής αποσύνθεσης αρκετών άλλων γνωστών και ευρέως εκπεμπόμενων ουσιών, ιδίως υδρογονανθράκων όπως το ισοπρένιο. Εκτιμάται ότι περίπου το 1% όλων των εκπομπών του τελευταίου μετατρέπεται σε υδροτριοξείδια και κάθε χρόνο 10 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι υδροτριοξειδίων σχηματίζονται στη γήινη ατμόσφαιρα μόνο από την οξείδωση του ισοπρενίου. Η διάρκεια ζωής των υδροτριοξειδίων κυμαίνεται από μερικά λεπτά έως μερικές ώρες, αρκετό χρονικό διάστημα για να αντιδράσουν με πολλές άλλες ουσίες της ατμόσφαιρας.

Οι ερευνητές του Τμήματος Χημείας του δανικού Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, του γερμανικού Ινστιτούτου Λάιμπνιτς για την Τροποσφαιρική Έρευνα και του αμερικανικού Ινστιτούτου Τεχνολογίας (Caltech) στην Καλιφόρνια, με επικεφαλής τον Δανό καθηγητή Χέντρικ Γκρουμ Κιέργκααρντ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science». Όπως δήλωσε ο Κιέργκααρντ, «επειδή είναι άκρως οξειδωτικά, τα υδροτριοξείδια πιθανότατα έχουν μία σειρά από επιπτώσεις που ακόμη δεν έχουμε ανακαλύψει».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ