Ιδού το νέο νομοσχέδιο για τις εισπρακτικές εταιρείες

Οι επικοινωνίες θα καταγράφονται ηλεκτρονικά προκειμένου να ελέγχεται από τις αρχές το περιεχόμενο των συνδιαλέξεων.

Είναι ορισμένες μόνο από τις ρυθμίσεις που προβλέπει το νέο νομοσχέδιο της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή για τις εισπρακτικές εταιρείες. Οι διατάξεις εντάσσονται σε πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί τη Δευτέρα ενώ θα βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση μέχρι το τέλος Ιουλίου. Δείτε το τι αλλάζει πρακτικά αλλά και τα πλήρη άρθρα του νέου σχεδίου νόμου.

Η εισπρακτική εταιρεία δεν θα μπορεί να ενοχλεί τους οφειλέτες όποτε θέλει. Η τηλεφωνική επικοινωνία για την ενημέρωση του οφειλέτη, επιτρέπεται μόνο μετά την πάροδο 10 ημερών από την ημέρα που αυτή θα καθίσταται ληξιπρόθεσμη. Επίσης, η επικοινωνία μπορεί να γίνεται μόνο εργάσιμες ημέρες και σε ώρα από τις 9.00 έως τις 20.00. Αν ο οφειλέτης δηλώσει απροθυμία ή δυσχέρειες ανταπόκρισης η εισπρακτική οφείλει «να μην αρχίσει ή να μην συνεχίσει την ενημέρωση» Επίσης, το νομοσχέδιο επιχειρεί να προστατεύσει τους οφειλέτες από τα ενοχλητικά τηλεφωνήματα στον χώρο εργασίας: «η επικοινωνία στο χώρο της εργασίας θα πραγματοποιείται μόνο αν το έχει αποδεχθεί ο οφειλέτης και αυτή γίνεται κατά τρόπο που δεν επιτρέπει την γνώση τρίτων για το σκοπό ή το περιεχόμενο της επικοινωνίας»
Ο κατάλογος με τις πρακτικές των εισπρακτικών εταιρειών που μπορούν να χαρακτηριστούν ως αθέμιτες διευρύνεται ενώ στο νομοσχέδιο αναγράφεται ότι αυτός ο κατάλογος είναι ενδεικτικός. Αυτό συμβαίνει διότι με τον προηγούμενο νόμο του 2009, οι εταιρείες συμμορφώνονταν με όσες συμπεριφορές αναφέρονταν ρητώς στο νόμο αλλά ανακάλυπταν νέες μη κατανομαζόμενες μεθόδους για να κάνουν τη δουλειά τους
Ξεκαθαρίζεται ότι:
1. Απαγορεύεται επικοινωνία με τον οφειλέτη για οφειλές για τις οποίες έχει προβεί σε δικαστικές ενέργειες αμφισβήτησης
2. Απαγορεύεται η επικοινωνία με οποιονδήποτε τρίτο για τις οφειλές χωρίς τη συναίνεση του οφειλέτη, η προσέγγιση προσώπων που σχετίζονται με τον οφειλέτη,
3. Απαγορεύεται η επικοινωνία με τον οφειλέτη αν αυτός έχει ζητήσει η επικοινωνία να γίνεται με τον δικηγόρο του ή έχει υποβάλει αίτηση για τη ρύθμιση των οφειλών του σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 1 του ν. 3869/2010.
4. Απαγορεύονται η άσκηση πίεσης προς τον οφειλέτη με σκοπό τη ρευστοποίηση των περιουσιακών του στοιχείων, η πίεση για την αναχρηματοδότηση του χρέους, η φυσική ή ηθική παρενόχληση του οφειλέτη ή του εγγυητή, η επικοινωνία για οφειλές που έχουν παραγραφεί και η παραπλάνηση του οφειλέτη για την νομική θέση του και τα δικαιώματά του.

Καταγραφή τηλεφωνικών συνδιαλέξεων

Οι τηλεφωνικές συνδιαλέξεις των εισπρακτικών εταιρειών με τους οφειλέτες θα καταγράφονται ηλεκτρονικά. Ιδού και το σχετικό απόσπασμα: «Οι εταιρείες τηρούν ηλεκτρονικό αρχείο στο οποίο καταγράφονται όλες οι τηλεφωνικές επικοινωνίες προς τον οφειλέτη, και ειδικότερα η ημερομηνία, η ώρα, η οφειλή για την οποία έγινε η επικοινωνία και τυχόν δήλωση του οφειλέτη για άρνηση περαιτέρω επικοινωνίας. Τα στοιχεία αυτά διατηρούνται μόνο για έξι μήνες, ενώ αποκλειστικός σκοπός της καταγραφής είναι ο έλεγχος συμμόρφωσης των Εταιρειών προς το νόμο και η σχετική εποπτεία τους».
Επίσης εισάγεται η υποχρέωση των Εταιρειών να καταγράφουν την τηλεφωνική επικοινωνία με τον οφειλέτη. Συγκεκριμένα, ρυθμίζεται η υποχρέωση για καταγραφή της τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον οφειλέτη, ενώ το περιεχόμενο της καταγραφής δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθεί σε καμία περίπτωση σε βάρος του οφειλέτη. Η καταγραφή αυτή διατηρείται μόνο για έξι μήνες εκτός αν αιτηθεί τη διατήρησή της ο οφειλέτης ή η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή. Η συναίνεση του οφειλέτη για την καταγραφή αυτή αντλείται κατά την έναρξη της τηλεφωνικής επικοινωνίας, καθώς αν διαφωνεί ο οφειλέτης μπορεί να διακόψει την επικοινωνία. Ο οφειλέτης ενημερώνεται υποχρεωτικώς ότι η καταγραφή γίνεται για τη διασφάλιση των δικών του δικαιωμάτων και μόνο, γεγονός που επικουρεί τη συναίνεσή του για την καταγραφή. Η διατήρηση της καταγραφής πέραν των έξι μηνών επιτρέπεται και όταν οι Εταιρείες σε συμφωνία με τον οφειλέτη προβαίνουν σε ρύθμιση ή διακανονισμό οφειλής.

Ολόκληρο το κείμενο του νομοσχεδίου έχει ως εξής:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ
Τροποποίηση του ν. 3758/2009 για τις «Εταιρείες Ενημέρωσης οφειλετών για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις και άλλες διατάξεις»

Άρθρο 19: Κανόνες λειτουργίας των Εταιρειών Ενημέρωσης Οφειλετών
1. Το άρθρο 1 του ν. 3758/2009 (ΦΕΚ 68 A’) αντικαθίσταται ως ακολούθως: «Σκοπός του παρόντος νόμου είναι η προστασία της ιδιωτικής σφαίρας των οφειλετών, η θέσπιση αρχών συναλλακτικής συμπεριφοράς, κανόνων λειτουργίας και κρατικής εποπτείας των Εταιρειών Ενημέρωσης οφειλετών για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις (εφεξής "Εταιρείες"), η ρύθμιση των σχέσεων τους με τους δανειστές και τους οφειλέτες αυτών».
2. Στην τέταρτη παράγραφο του άρθρου 4 του ν. 3758/2009 (ΦΕΚ 68 A’) καταργείται το τελευταίο εδάφιο και στο τέλος αυτής προστίθενται τα ακόλουθα: «Η τηλεφωνική επικοινωνία για την ενημέρωση του οφειλέτη για ληξιπρόθεσμη απαίτηση επιτρέπεται μετά την πάροδο δέκα ημερών από την ημέρα που αυτή κατέστη ληξιπρόθεσμη. Η τηλεφωνική επικοινωνία με τον οφειλέτη επιτρέπεται να πραγματοποιείται από τις 9.00 έως 20.00 και μόνο τις εργάσιμες ημέρες. Η Εταιρεία οφείλει να μην αρχίσει ή να μην συνεχίσει την ενημέρωση εφόσον ο οφειλέτης δηλώνει απροθυμία ή δυσχέρειες ανταπόκρισης. Η τηλεφωνική επικοινωνία στο χώρο εργασίας του οφειλέτη επιτρέπεται μόνο εφόσον ο συγκεκριμένος τηλεφωνικός αριθμός έχει δηλωθεί από αυτόν ως μοναδικός αριθμός επικοινωνίας και η επικοινωνία πραγματοποιείται κατά τρόπο που δεν επιτρέπει την γνώση τρίτων για το σκοπό ή το περιεχόμενο της επικοινωνίας. Δεν επιτρέπεται η επικοινωνία των Εταιρειών με τους οφειλέτες μετά την έναρξη δικαστικών πράξεων ή της αναγκαστικής εκτέλεσης».
3. Στο πρώτο εδάφιο του άρθρου 5 του ν. 3758/2009 (ΦΕΚ 68 A’) προστίθεται μετά τη λέξη «όπως» η λέξη «ιδίως». Στο τέλος του άρθρου αυτού προστίθενται οι ακόλουθες περιπτώσεις: «13. Η όχληση του οφειλέτη όταν αυτός πάσχει από σοβαρή ασθένεια. 14. Η επικοινωνία με τον οφειλέτη για οφειλές για τις οποίες έχει προβεί σε δικαστικές ενέργειες αμφισβήτησης. 15. Η επικοινωνία, η ενημέρωση ή η διαπραγμάτευση με οποιονδήποτε τρίτο για τις οφειλές χωρίς τη συναίνεση του οφειλέτη. 16. Η προσέγγιση γειτόνων, της οικογένειας ή του εργοδότη του οφειλέτη με σκοπό την γνωστοποίηση πληροφοριών ή οποιαδήποτε αίτηση παροχής πληροφοριών σχετικά με την φερεγγυότητα του οφειλέτη. 17. Η επικοινωνία με τον οφειλέτη αν αυτός έχει ζητήσει η επικοινωνία να γίνεται με τον πληρεξούσιο δικηγόρο ή άλλο εκπρόσωπό του. 18. Η άσκηση πίεσης ή παρότρυνση για ρευστοποίηση των περιουσιακών του στοιχείων προκειμένου να εξοφλήσει τις οφειλές του. 19. Η άσκηση πίεσης για αναχρηματοδότηση του χρέους, για μεταφορά δανείων ή για διακανονισμό. 20. Η επικοινωνία για οφειλές που έχουν παραγραφεί ή για έξοδα που δεν προβλέπονται με βάση την οικεία σύμβαση. 21. Η παραπλάνηση του οφειλέτη για την νομική θέση του και τα δικαιώματά του. 22. H αποστολή επιστολών ή μηνυμάτων στον οφειλέτη που τον καλούν σε εξόφληση με την απειλή έναρξης δικαστικών διαδικασιών ή διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης. 23. Η παραπλάνηση του οφειλέτη ότι ενημερώνεται από υπάλληλο του δανειστή. 24. Η επικοινωνία με τον οφειλέτη εφόσον αυτός έχει υποβάλει αίτηση για ρύθμιση των οφειλών του σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 4 του ν. 3869/2010 (ΦΕΚ 130 Α)». 4. Στο τέλος της τρίτης παραγράφου του άρθρου 6 του ν. 3758/2009 (ΦΕΚ 68 A’) προστίθενται τα ακόλουθα: «Πριν την έγγραφη παροχή των στοιχείων και τουλάχιστον για τρεις ημέρες μετά από αυτή οι Εταιρείες υποχρεούνται να απέχουν από οποιαδήποτε περαιτέρω όχληση ή επικοινωνία». Άρθρο 20 Καταγραφή των επικοινωνιών και οχλήσεων 1. Στο τέλος του άρθρου 6 του ν. 3758/2009 (ΦΕΚ 68 A’) προστίθενται παράγραφοι 7 και 8 που έχουν ως ακολούθως: «7. Οι Εταιρείες τηρούν ηλεκτρονικό αρχείο στο οποίο καταγράφονται όλες οι τηλεφωνικές επικοινωνίες προς τον οφειλέτη, και ειδικότερα η ημερομηνία, η ώρα, η οφειλή για την οποία έγινε η επικοινωνία και τυχόν δήλωση του οφειλέτη για άρνηση περαιτέρω επικοινωνίας. Τα στοιχεία αυτά καταστρέφονται μετά την πάροδο έξι μηνών από την τελευταία επικοινωνία. Τα ανωτέρω στοιχεία απαγορεύονται να χρησιμοποιηθούν για οποιονδήποτε σκοπό πέραν του ελέγχου της εκτέλεσης της σύμβασης από τον δανειστή ή της τήρησης των διατάξεων του παρόντος νόμου. Οι Εταιρίες οφείλουν να παρέχουν, μετά από αίτηση του οφειλέτη ή, εφόσον έχει υποβληθεί σχετική καταγγελία, της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, εντός δέκα ημερών και χωρίς επιβάρυνση αντίγραφο με τα στοιχεία των τηλεφωνικών επικοινωνιών που προέβησαν προς τον συγκεκριμένο οφειλέτη. 8. Οι εταιρείες παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών οφείλουν να χορηγούν χωρίς επιβάρυνση στον οφειλέτη ή, μετά από καταγγελία και αίτημα του οφειλέτη, στον Γενικό Γραμματέα Καταναλωτή του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, και εντός δέκα ημερών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, κατάσταση με τα συνδετικά δεδομένα συγκεκριμένων τηλεφωνικών παροχών προκειμένου να ελεγχθεί καταγγελία για παραβίαση των διατάξεων του παρόντος νόμου καθώς και τα στοιχεία του κατόχου της τηλεφωνικής παροχής από την οποία πραγματοποιήθηκε η επικοινωνία με τον οφειλέτη». 2. Στο τέλος της παραγράφου 5 του άρθρου 7 του ν. 3758/2009 (ΦΕΚ 68 A’) προστίθεται εδάφιο που έχει ως ακολούθως: «Αν η Εταιρεία κατά τη λειτουργία της παύσει να πληροί τις προϋποθέσεις εγγραφής στο Μητρώο, ο Υπουργός Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας με αιτιολογημένη απόφαση του διατάσσει τη διαγραφή της από το Μητρώο». 3. Η παράγραφος 3 του άρθρου 8 του ν. 3758/2009 (ΦΕΚ 68 A’) αντικαθίσταται ως ακολούθως: «3. Υπό τις προϋποθέσεις που ορίζει ο Ν. 2472/1997, οι Εταιρείες καταγράφουν υποχρεωτικώς το περιεχόμενο κάθε τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον οφειλέτη. Το περιεχόμενο της καταγραφής δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθεί σε βάρος του οφειλέτη, δικαστικώς ή εξωδίκως, και διατηρείται από τις Εταιρείες υποχρεωτικώς για τρεις μήνες. Με την πάροδο των τριών μηνών η καταγραφή καταστρέφεται εκτός αν αιτηθεί τη διατήρησή της ο οφειλέτης ή μετά από καταγγελία αυτού η Γενική Γραμματεία Καταναλωτή. Κατά την έναρξη της επικοινωνίας ενημερώνεται ο οφειλέτης για την καταγραφή της συνομιλίας, τη χρονική διατήρησή της και ότι η καταγραφή γίνεται για τη διασφάλιση των δικών του δικαιωμάτων και μόνο. Υπεύθυνος επεξεργασίας του σχετικού αρχείου είναι ο δανειστής, ο οποίος μπορεί να αναθέτει την τήρησή του στην Εταιρεία. Η διατήρηση της καταγραφής επιτρέπεται και όταν οι Εταιρείες προβαίνουν, στο πλαίσιο ανάθεσης από τους δανειστές, σε ρύθμιση ή διακανονισμό οφειλής, μετά από ενημέρωσή του, για το σκοπό παροχής αποδεικτικών στοιχείων της πραγματοποιηθείσας εμπορικής συναλλαγής. Στην περίπτωση αυτή οι Εταιρείες υποχρεούνται να κοινοποιούν εντός δέκα ημερών στον οφειλέτη πρακτικό του διακανονισμού. Δεν επιτρέπεται η κατά τον παραπάνω τρόπο σύναψη ρύθμισης ή διακανονισμού που επιδεινώνει τη θέση του οφειλέτη ή δεν μπορεί προδήλως να τηρηθεί με βάση τα εισοδήματα και τις δυνατότητες του οφειλέτη. Η επικοινωνία με τον οφειλέτη και ο διακανονισμός με αυτόν δεν οδηγούν σε αναγνώριση της οφειλής εκ μέρους του οφειλέτη. Οι Εταιρείες υποχρεούται να χορηγούν ηλεκτρονικά αντίγραφα των καταγεγραμμένων επικοινωνιών με τους οφειλέτες στην Γενική Γραμματεία Καταναλωτή στο πλαίσιο του ελέγχου σχετικών καταγγελιών μέσα σε δέκα ημέρες από τότε που θα τους ζητηθεί». 4. Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 4 του άρθρου 9 του ν. 3758/2009 (ΦΕΚ 68 A’) αντικαθίσταται ως ακολούθως: «Απαγορεύεται η εκχώρηση απαιτήσεων του δανειστή στις Εταιρείες, σε δικηγόρους και δικηγορικές εταιρείες. Σε περίπτωση εκχώρησης απαίτησης Δανειστών προς τρίτους ο εκδοχέας που δεν έχει έδρα στην ελληνική επικράτεια οφείλει να ορίσει αντίκλητο σε αυτή κατά το άρθρο 142 Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και να τον γνωστοποιήσει στον οφειλέτη.»

Άρθρο 21: Επέκταση απαγορεύσεων σε δανειστές και τρίτους
1. Μετά το άρθρο 9 του ν. 3758/2009 (ΦΕΚ 68 A’) προστίθενται τα ακόλουθα άρθρα:

«Άρθρο 9Α Απαγόρευση ενημέρωσης

• 1. Σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα που δεν είναι δανειστές ή σε εταιρεία που δεν εμπίπτει στην περίπτωση 3 του άρθρου 3 απαγορεύεται η κατ’ επάγγελμα ενημέρωση οφειλετών και γενικά κάθε όχληση αυτών για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις. Οι διατάξεις των άρθρων 4 παρ. 1 και 4 και 5 του παρόντος νόμου ισχύουν και για τους δανειστές.

• 2. Όταν η ενημέρωση έχει ανατεθεί σε Εταιρεία, οι χρονικοί και ποσοτικοί περιορισμοί εφαρμόζονται αθροιστικά για τον δανειστή και την εταιρεία.

• 3. Μετά την έναρξη δικαστικών πράξεων, της αναγκαστικής εκτέλεσης ή και κατά τις προπαρασκευαστικές ενέργειες αυτών των διαδικασιών ενώπιον των δικαστηρίων απαγορεύεται η κατ’ επάγγελμα ενημέρωση του οφειλέτη. Για τους δανειστές εφαρμόζεται το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 1.

Άρθρο 9Β Επικοινωνία δικηγόρων με οφειλέτες

• 1. Ο πληρεξούσιος δικηγόρος του δανειστή μπορεί να επικοινωνεί με τον οφειλέτη με σκοπό την επιδίωξη εξώδικου ή δικαστικού συμβιβασμού και να προτείνει διακανονισμό πληρωμής σε οποιοδήποτε στάδιο. Ο δικηγόρος έχει υποχρέωση να ανακοινώνει το όνομά του, τα στοιχεία επικοινωνίας με αυτόν, τα στοιχεία του δανειστή και το ύψος της οφειλής. Εφόσον ο οφειλέτης έχει ορίσει δικηγόρο ή άλλο εκπρόσωπό του ο δικηγόρος του δανειστή οφείλει να επικοινωνεί με αυτόν. Κατά την επιδίωξη αυτή απαγορεύεται η επικοινωνία από πρόσωπο που ενεργεί για λογαριασμό του δικηγόρου και δεν είναι δικηγόρος ή ασκούμενος δικηγόρος. Ο δικηγόρος έχει υποχρέωση να απέχει από περαιτέρω επικοινωνία με τον οφειλέτη αν αυτός δηλώνει απροθυμία γι’ αυτήν.

• 2. Ο δικηγόρος δεν επιτρέπεται να ασκεί άμεση ή έμμεση πίεση, ψυχολογική ή μη, προς τον οφειλέτη, να απευθύνεται σε αυτόν με περιφρονητικό τρόπο ή να τον εκφοβίζει, να ενεργεί με δόλιο τρόπο, να προκαλεί στον οφειλέτη απώλεια δικαιωμάτων ή επιπλέον επιβαρύνσεις. Το άρθρο 5 περ. 1 έως 21 εφαρμόζεται αναλογικώς.

• 3. Κατά τις δικαστικές ή εξωδικαστικές ενέργειες είσπραξης της απαίτησης ο δικηγόρος οφείλει να συμμορφώνεται προς τις επιταγές σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και να κατανοεί τη δύσκολη θέση του οφειλέτη. Απαγορεύεται να παρευρίσκεται στις πράξεις αναγκαστικής εκτέλεσης, εκτός αν λόγοι ανωτέρας βίας το επιβάλλουν ή αν έχει λάβει σχετική άδεια από τον οικείο δικηγορικό σύλλογο.

• 4. Οι υπάλληλοι του άρθρου 11 υποχρεούνται για κάθε παράβαση του παρόντος νόμου από δικηγόρο να προβαίνουν σε αναφορά προς τον οικείο Δικηγορικό Σύλλογο, προκειμένου να τηρηθούν οι οικείες διατάξεις».

Άρθρο 22: Κυρώσεις – αρμοδιότητες ελέγχου
1. Στο τέλος της παραγράφου 1 του άρθρου 10 του ν. 3758/2009 (ΦΕΚ 68 A’) προστίθεται το ακόλουθο εδάφιο: «Οι παραπάνω κυρώσεις επιβάλλονται και σε δανειστές και σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα που παραβαίνουν τις διατάξεις του παρόντος νόμου, με την επιφύλαξη του ειδικότερου άρθρου 9β παρ. 4».
2. Στην παράγραφο 3 του άρθρου 10 του ν. 3758/2009 (ΦΕΚ 68 A’) μετά τη φράση «σε βάρος των Εταιρειών» προστίθεται η φράση «και των λοιπών φυσικών ή νομικών προσώπων».
3. Στο άρθρο 11 του ν. 3758/2009 (ΦΕΚ 68 A’) απαλείφεται η λέξη «αυτοτελές». To υφιστάμενο Τμήμα Μητρώου του άρθρου αυτού εξακολουθεί να λειτουργεί ως αυτοτελές μέχρι την ένταξή του, με Προεδρικό Διάταγμα, με το οποίο ρυθμίζεται η οργάνωση και λειτουργία της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή και το οποίο εκδίδεται μετά από πρόταση των αρμόδιων κατά τις οικείες διατάξεις υπουργών, σε Διεύθυνση της Γενικής Γραμματείας Καταναλωτή.