Ενεργειακό ή παραδοσιακό τζάκι; Ξύλο ή μπρικέτα;

Διότι και φέτος, είναι βέβαιο ότι πολλοί θα στραφούν στο ξύλο για να ζεσταθούν. Οι πληροφορίες που ακολουθούν, θα τους φανούν χρήσιμες

Ενεργειακό ή παραδοσιακό τζάκι;

Το ενεργειακό τζάκι είναι μία κλειστού τύπου εστία, με τοιχώματα από χάλυβα ή μαντέμι, που καίει ξύλα ή μπρικέτες. Στην πρόσοψη διαθέτει πυρίμαχο τζάμι, που εκπέμπει θερμότητα και εμποδίζει τον καπνό να βγει στον χώρο. Γύρω από τα εσωτερικά τοιχώματα, υπάρχουν θάλαμοι στους οποίους κυκλοφορεί αέρας που θερμαίνεται και βγαίνει προς τα έξω μέσω αεραγωγών. Στην μπροστινή πλευρά υπάρχει ένας ρυθμιστής εισαγωγής αέρα, μέσω του οποίου ελέγχεται η ταχύτητα καύσης.Το ενεργειακό τζάκι επιτρέπει την ανακύκλωση και την καύση, ακόμη και των αερίων που παράγει η φωτιά, και στην ατμόσφαιρα, τελικά, βγαίνει πολύ χαμηλότερο ποσοστό καυσαερίου. Η απόδοση του φτάνει ακόμη και το 85% ενώ, με τη χρήση ανεμιστήρων, η ζέστη φτάνει και σε άλλα σημεία του σπιτιού.Αντιθέτως, το παραδοσιακό τζάκι έχει πολύ χαμηλότερη απόδοση ενέργειας (περίπου 15%), ενώ το άνοιγμα της καμινάδας λειτουργεί ως αγωγός απώλειας θερμότητας προς τα έξω.

Μετατροπή ενός παραδοσιακού σε ενεργειακό τζάκι

Ένα παραδοσιακό τζάκι μπορεί να μετατραπεί σε ενεργειακό με μία ένθετη ενεργειακή κασετίνα από μαντέμι, αλλά με περιορισμούς ως προς το μέγεθος και την απόδοση.Πριν τοποθετήσετε ένα ενεργειακό τζάκι, σκεφτείτε τις ανάγκες σας. Σχεδιάστε με τέτοιο τρόπο τις διαδρομές των συμπληρωματικών αεραγωγών (υπάρχει πάντοτε ένας κεντρικός πάνω στο τζάκι), που δεν θα πρέπει να είναι πάνω από 8 μέτρα. Για μεγαλύτερες, ο εγκαταστάτης προτείνει την τοποθέτηση ενός δεύτερου ανεμιστήρα, στη μέση του αεραγωγού, που θα προωθήσει τον θερμό αέρα.Τέλος, προσέξτε τις διεθνείς πιστοποιήσεις και τις εγγυήσεις απόδοσης του τζακιού που θα αγοράσετε, καθώς και τις προδιαγραφές απόδοσης, κατανάλωσης και εκπομπής ρύπων.Μία λύση που ταιριάζει σε αυτούς που δεν θα φοβηθούν τα μερεμέτια, είναι η σύνδεση του ενεργειακού τζακιού με το καλοριφέρ, με την τοποθέτηση buffer και κυκλοφορητή νερού.

Κόστος

Οι τιμές για αγορά μιας ενεργειακής εστίας ξεκινούν από 250-300 ευρώ (τα φτηνότερα ένθετα τζάκια) και φτάνουν ακόμη και τα 7500-8000 ευρώ, όταν πρόκειται για μία μεγάλη ολοκληρωμένη ενεργειακή κατασκευή, υψηλών προδιαγραφών.

Επιλέξτε τα κατάλληλα ξύλα

Τα πιο συνηθισμένα ξύλα που βρίσκουμε στο εμπόριο είναι η οξιά, η ελιά, ο δρυς και το πεύκο.

1. Το πεύκο είναι μαλακό και ελαφρύ και γι αυτό φτηνότερο, αφού κάνει μεγάλη φλόγα και καίγεται γρηγορότερα. Συνήθως, χρησιμοποιείται ως συμπληρωματικό, επειδή καίγεται εύκολα (λόγω του ρετσινιού) και βοηθά τα πιο βραδύκαυστα ξύλα να αναφλεγούν.
2. Ο δρυς είναι ξύλο πιο σκληρό και βαρύ, γι αυτό και απαιτεί συνεχή τροφοδοσία με προσάναμμα ή ελαφρύτερα ξύλα, για να καίει.
3. Η οξιά είναι ξύλο μαλακό, κάνει μεγάλη φλόγα και καίγεται λίγο πιο αργά από το πεύκο.
4. Η ελιά είναι, αναμφίβολα, ο βασιλιάς του τζακιού. Είναι βαρύ, αλλά καίγεται σχετικά εύκολα. Αν είστε τυχεροί και βρείτε ρίζα ελιάς, θα βγάζετε ολόκληρη νύχτα με μία ή δύο ρίζες. Φυσικά, οι έμποροι ξυλείας το γνωρίζουν και, συνήθως, πωλούν τις ρίζες σε υψηλότερη τιμή.

Τιμές

Στην πώληση με το κυβικό, οι τιμές, (σε ό,τι αφορά στην Αθήνα) ξεκινούν από 70-80 ευρώ (το πεύκο) και καταλήγουν στα 120-130 ευρώ το κυβικό για την ελιά. Για τις περιοχές της βορείου Ελλάδος, οι τιμές είναι χαμηλότερες έως και 50%. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, προσέξτε τα ξύλα που θα αγοράσετε να είναι καλά αποθηκευμένα για να έχουν λίγη υγρασία, γι αυτό και φροντίστε να γεμίσετε την αποθήκη σας από το καλοκαίρι.

Μπρικέτα

Η μπρικέτα ανήκει στην κατηγορία των προϊόντων βιομάζας. Συνήθως έχει ως πρώτη ύλη το πριονίδι, το οποίο συμπιέζεται και παίρνει σχήμα κυλινδρικό, χωρίς την προσθήκη επικίνδυνων χημικών. Για τον λόγο αυτό θεωρείται οικολογικό καύσιμο σε σχέση με οτιδήποτε άλλο μπορεί να καεί στο τζάκι.Έχει διπλάσια τιμή από το ξύλο, αλλά είναι συσκευασμένη σε κυλίνδρους συγκεκριμένου βάρους, με πολύ χαμηλά ποσοστά υγρασίας και δεδομένη διάρκεια καύσης. Το ποσοστό καύσης της κυμαίνεται στο 90%, στοιχείο που την αναδεικνύει σε έναν από τους πιο αποδοτικούς “παίκτες” στον χώρο της εναλλακτικής θέρμανσης. Μία μπρικέτα 2,5 κιλών θα καεί στον ίδιο, περίπου, χρόνο με ένα στεγνό κούτσουρο οξιάς που ζυγίζει 4 κιλά. Κανείς, ωστόσο, δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ποια είναι η ενεργειακή σχέση της μπρικέτας με το ξύλο, αφού αυτό εξαρτάται από πολλούς παράγοντες.

Προσοχή στην ποιότητα και στις τιμές

Καλύτερες και πιο ακριβές είναι οι αυστριακές μπρικέτες, με το χαρακτηριστικό ανοιχτό χρώμα και την τρύπα στο κέντρο. Φτηνότερες αυτές που έρχονται από εργοστάσια της Ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων, τις οποίες, όμως, θα πρέπει να δοκιμάσετε.Οι διαφορές στις τιμές της μπρικέτας στην αγορά αγγίζουν ακόμη και το 70-80%, για αυτό θα πληρώσετε λιγότερα αν έχετε τη δυνατότητα να αγοράσετε και να αποθηκεύσετε. Οι αυστριακές ξεκινούν από 320-350 ευρώ ο τόνος και “ανεβαίνουν”, ενώ οι φτηνότερες πέφτουν, ακόμη και κάτω από 300 ευρώ.

Φτιάξτε μόνοι σας μπρικέτες

Χρειάζεται διαθέσιμος χρόνος και όρεξη για να μπορέσετε να φτιάξετε τις δικές σας μπρικέτες, στο σπίτι σας, ρίχνοντας κατακόρυφα το κόστος θέρμανσης. Προϋπόθεση για να το κάνετε είναι να έχετε πρόσβαση σε βιομάζα, όπως υπολείμματα κάρβουνου, φύλλα δέντρων, πριονίδι, άχυρο, υπολείμματα εφημερίδας κ.ο.κ.. Ξεκινάτε ρίχνοντας τη βιομάζα σε ένα δοχείο και την καλύπτετε με νερό. Αφού την αφήσετε να μουλιάσει, αφαιρείτε το νερό και την πολτοποιείτε με έναν αναδευτήρα. Στη συνέχεια συμπιέζετε το υλικό, όσο το δυνατόν περισσότερο, χρησιμοποιώντας ειδικούς πλαστικούς κυλίνδρους με έμβολα (κυκλοφορούν στην αγορά για κατασκευή μπρικετών). Το τελικό προϊόν, όταν ξεραθεί, θα έχει το κυλινδρικό σχήμα της μπρικέτας και τη δυνατότητα να καεί αργά και σταθερά.