Η μεγάλη απρέπεια στην Κύπρο και ο ατελής έλεγχος
«Σ.Ε», που στις 432 σελίδες και στις 17 ενότητες καταπιάνεται με τα διάφορα θέματα που οδήγησαν τον Κυπριακό τραπεζικό τομέα στην κατάρρευση του. Σκοπός του άρθρου μου είναι να παραθέσει το «φτύσιμο» και τους «περιορισμούς» που είχε η Επιτροπή που ορίσθηκε από την Βουλή των Αντιπροσώπων της Κύπρου στο έργο της κάτι πρωτοφανές κατά την γνώση μου από μελέτη αντιστοίχων εκθέσεων και κατά την άποψη μου.
Η «Σ.Ε» στην Εισαγωγική ενότητα αναφέρεται στην δομή της Επιτροπής και το έργο της δηλαδή ότι η Επιτροπή αποτελείτο από 8 τακτικά μέλη και 5 μη μέλη, με Πρόεδρο τον κύριο Δημήτρη Συλλούρη, στο χρονικό διάστημα μεταξύ 10ης Σεπτεμβρίου 2013 και 30 Απριλίου 2014 πραγματοποίησε 44 συνεδρίες, ταυτόχρονα δε εξακολουθούσε να ενημερώνεται για τις πολύπλοκες πτυχές του θέματος. Αντίθετα με τον αρχικό κύκλο που ακολουθήθηκε στην πρώτη έκθεση, η Επιτροπή επέτρεψε στις πλείστες των συνεδριάσουν να διεξαχθούν με ελεύθερη πρόσβαση από τα ΜΜΕ.
Η Επιτροπή με λύπη καταγράφει το γεγονός ότι αριθμός προσώπων που κλήθηκαν να προσέλθουν για να καταθέσουν τις απόψεις τους στην Επιτροπή, δεν το έπραξαν και μεταξύ αυτών αναφέρονται στις περιόδους ενεργής συμμετοχής στη Διοίκηση των σχετιζομένων ιδρυμάτων οι κύριοι Αθανάσιος Ορφανίδης, πρώην Διοικητής της Κετνρικής Τράπεζας Κύπρου «ΚτΚ», και οι κύριοι Ανδρέας Βγενόπουλος, ο Ευθύμιος Μπουλούτας και Κυριάκος Μάριος της «Marfin Popular Bank Public Co Ltd» (MRB) καθώς και ο Ελλαδίτης εφοπλιστής κύριος Μιχάλης Ζολώτας. Έντονη επιφυλακτικότητα και δυστοκία και εσκεμμένη παράλειψη των εμπλεκομένων μερών σημειώνεται επίσης με τον ενδεικτικό κατάλογο στο Παράρτημα 4 της Έκθεσης. Η ανακρίβεια και η αναλήθεια χαρακτηρίζει επίσης ορισμένα από τα κατατεθέντα στοιχεία στην Επιτροπή.
Σημαντική αναφορά και ράπισμα στο έργο της Επιτροπής αφορά το χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα που παρέμεινε το αίτημα της Επιτροπής όπως της υποβληθούν από το Υπουργείο Οικονομικών τα πρακτικά των επίμαχων συνόδων του Eurogroup του Μαρτίου 2013 με το αιτιολογικό εκ μέρους του Υπουργείου ότι οι σύνοδοι του Eurogroup πραγματοποιούνται κεκλισμένων των θυρών και είναι εμπιστευτικές. Με λίγα λόγια μας δημιουργούνται «νέοι φάκελοι» χωρίς να επιτρέπεται να δημοσιοποιηθούν οι λόγοι – Ελπίζω τουλάχιστο αυτό να γίνει στο μέλλον για σκοπούς μελέτης των βάσεων και αιτιολογιών και έτσι να διασφαλισθεί να συμβεί κάτι αντίστοιχο στο μέλλον.
Η απαράδεκτη συμπεριφορά στο έργο της Επιτροπής δεν είχε τέλος με τα προαναφερόμενα. Ζήτημα επίσης έχει προκύψει λόγω της άρνησης του τέως Διοικητή της «ΚτΚ» κυρίου Δημητριάδη να παράσχει στην Επιτροπή ενημέρωση ως προς τις συζητήσεις που είχαν διεξαχθεί στους κύκλους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας «ΕΚΤ» κατά την περίοδο που προηγήθηκε της απομειώσης των καταθέσεων (bail in) στη Δημοκρατία της άνοιξης του 2013, επίσης προβάλλοντας ως δικαιολογία τη δέσμευση του για την τήρηση του απορρήτου των συνομιλιών. Σχετική ήταν η ακόλουθη καταγεγραμμένη στην Έκθεση καταληκτική δήλωση του τέως Διοικητή της ΚτΚ. «Κοιτάξτε τώρα το γεγονός ότι συζητείται σαν ένα γενικό πλαίσιο αυτό το πράγμα (εννοώντας την συνεισφορά καταθετών στην διάσωση των τραπεζών) και γίνεται μια ευρωπαϊκή συζήτηση, δεν σημαίνει κατ' ανάγκη ότι θα χρησιμοποιηθεί στην Κύπρο. Το ένα είναι αυτό. Το δεύτερο, πάλι νομικά δεν θα σας απαντήσω, κανένα μέλος της Κεντρικής Τράπεζας μέλος του ευρωσυστήματος δεν είναι εκεί για να εκπροσωπεί τη χώρα του. Είναι εκεί ως πρόσωπο ανεξάρτητο....»
Χαστούκι προς την Επιτροπή που επελέγη από την Κυπριακή Βουλή των Αντιπροσώπων αποτελεί και η άρνηση της Βουλής των Αντιπροσώπων να δοθεί στην Επιτροπή ο κατάλογος σε σχέση με τους λογαριασμούς της Τράπεζας Κύπρου Λονδίνου και αυτό συνέβη επειδή η Διευθύντρια της Βουλής των Αντιπροσώπων, ενεργώντας με οδηγίες του Προέδρου της Βουλής με το αιτιολογικό ότι λόγω της σχετικής πρόνοιας στον Κανονισμό της Βουλής των Αντιπροσώπων ο κατάλογος δεν δύναται να παραχωρηθεί στην Επιτροπή αφού έχει χαρακτηριστεί ως εμπιστευτικός από το πρόσωπο που τον κατάθεσε στην Βουλή των Αντιπροσώπων.
Η Έκθεση στις επόμενες 16 ενότητες καλύπτει την πώληση αξιογράφων κεφαλαίου, τη διασυνοριακή συγχώνευση της Λαϊκής Τράπεζας, την παροχή έκτακτης ρευστότητας στην Λαϊκή Τράπεζα (ELA), τις επεκτάσεις των κυπριακών τραπεζών στο εξωτερικό, το δανεισμό πελατών σε ξένο νόμισμα, τις χορηγήσεις του Συνεργατισμού, την παραχώρηση δανείων με προνομιακή μεταχείριση, τις αμοιβές και τα μπόνους τραπεζικών στελεχών και Διοικητικών Συμβουλίων των κυπριακών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, τα επακόλουθα των αποφάσεων του Eurogroup της 15ης Μαρτίου.2013.
Πρόσθετα θέματα που καλύπτονται αφορούν τα θέματα των οικονομικών καταστάσεων, η παραχώρηση δανείων για επενδύσεις σε μετοχές της Marfin Investment Group (MIG), οι χρεώσεις εξωτερικών συμβούλων, καθώς και άλλα θέματα που περιήλθαν σε γνώση της Επιτροπής κατά την εξέταση του όλου θέματος, όπως τις διαγραφές δεδομένων από τα αρχεία της Τράπεζας Κύπρου, την MIG και το Tosca Fund, το θέμα των Πολιτικά Εκτεθειμένων Προσώπων, την ανάθεση του διαγνωστικού ελέγχου από τον οίκο PIMCO, τις πληροφορίες για χρηματισμό πολιτικών προσώπων, κομμάτων, και ΜΜΕ.
Ευρεία δημοσιότητα πρέπει να δοθεί για τα ευρήματα της έκθεσης, επειδή θεωρώ ότι οι πολίτες της Κύπρου και της Ελλάδος πρέπει να γνωρίζουν πώς οι πολιτικοί και οι χρηματοοικονομικοί φορείς έχουν διαχειριστεί τα χρήματα που οι πολίτες, οι επενδυτές και οι καταθέτες τους τα έχουν εμπιστευθεί.
Γιάγκος ΧαραλάμπουςF.C.C.A