Σε μέγγενη και το 2019 οι επιχειρήσεις

H Κύπρος, παρά το σοκ των capital controls και του «κουρέματος» των καταθέσεων, διατήρησε τη φορολογία των επιχειρήσεων σε χαμηλά επίπεδα, αφού μόνο έτσι θα μπορούσε να ορθοποδήσει. Και η Ελλάδα; Παρά τις… πολεμικές απώλειες στο ΑΕΠ της, παρά την προφανή ανάγκη να στηριχθεί η παραγωγική της βάση, παρά την επιτακτική ανάγκη προσέλκυσης ξένων κεφαλαίων, φρόντισε να εκτινάξει το συντελεστή φόρου επιχειρήσεων στο 29%.

Αυτή η εικόνα δεν θα αλλάξει ούτε το 2019, καθώς η επιλογή της κυβέρνησης ήταν να διοχετεύσει αλλού τα εκτιμώμενα υπερπλεονάσματα. Ακόμα και η διάταξη για τη σταδιακή μείωση του βασικού συντελεστή, που ενσωματώθηκε στο τελευταίο πολυνομοσχέδιο, έγινε μάλλον για τα μάτια του κόσμου, καθώς θα φανεί το… 2020. Συγκεκριμένα, για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2018 θα εφαρμοστεί ο ήδη ισχύων φορολογικός συντελεστής (29%), ενώ για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2019 ο φορολογικός συντελεστής ορίζεται σε 28%, για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2020 σε 27%, για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2021 σε 26% και για τα εισοδήματα του φορολογικού έτους 2022 και επομένων ο συντελεστής ορίζεται σε 25%. Για όσους δεν το θυμούνται, ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε εφάπαξ μείωση από το 29% στο 26%.

Επίσης, μπαίνοντας στο τούνελ της κρίσης, ο συντελεστής φόρου επιχειρήσεων ήταν 24%, στη συνέχεια μειώθηκε στο 20% σε μια προσπάθεια να στηριχθεί η πραγματική οικονομία, ενώ ανέβηκε στο 26% το 2013, με την προοπτική να μειωθεί βγαίνοντας από το 2ο Μνημόνιο. Το 3ο Μνημόνιο εκτίναξε τη φορολογία των επιχειρήσεων στο 29% και είναι ενδεικτικό ότι Προϋπολογισμός προβλέπει αύξηση των εσόδων από το φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων στα 4,420 δις ευρώ.

Τι λένε οι διεθνείς μελέτες;

Η μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων, είναι αυτή που έχει τις περισσότερες προϋποθέσεις αυτοχρηματοδότησης απ’ όλες τις άλλες μειώσεις φόρων κι αυτό γιατί στη διαμόρφωση των φορολογικών εσόδων από τις επιχειρήσεις, δεν είναι τόσο σημαντικός ο φορολογικός συντελεστής όσο οι δυνατότητες απόσβεσης και ο τρόπος εκτίμησης- αξιολόγησης της εκάστοτε επιχείρησης. Με απλά λόγια, η μείωση του φορολογικού συντελεστή αυτοχρηματοδοτείται μέσω της ενίσχυσης της οικονομικής ανάπτυξης, καθώς αυξάνεται ο κύκλος εργασιών άρα εν τέλει και τα φορολογικά έσοδα. Είναι, όμως, αρκετή η μείωση των φορολογικών συντελεστών, στην κατάσταση που βρίσκεται η αγορά; Όλοι οι εργοδοτικοί φορείς και τα Επιμελητήρια σημειώνουν ότι θα πρέπει να «τρέξουν» παράλληλα δραστικές μειώσεις των ασφαλιστικών εισφορών, οι οποίες περιορίστηκαν μόνο στους ελεύθερους επαγγελματίες.

Η παρέμβαση αυτή κρίνεται καίρια, καθώς ο συνδυασμός τους με τη υψηλή φορολογία, ανεβάζουν το συνολικό βάρος και για τις επιχειρήσεις και για τους εργαζόμενους. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα, σύμφωνα με το οποίο, για να βάλει στην τσέπη του ένας εργαζόμενος 1.000 ευρώ, οι ακαθάριστες αποδοχές πρέπει να φτάσουν στα 1.660 ευρώ! Ας δούμε και τι γίνεται στα υψηλότερα μισθολογικά κλιμάκια, δηλαδή στα στελέχη των επιχειρήσεων. Για έναν «καθαρό» μισθό 4.000 ευρώ, οι ακαθάριστες αποδοχές πρέπει να φτάσουν στις 9.430 ευρώ, καθώς φόροι και εισφορές «τρώνε» το 58% του μισθού!

Τα παραπάνω παραδείγματα αναδεικνύουν το πρόβλημα ουσιαστικής ενίσχυσης των εισοδημάτων των μισθωτών αλλά και της απασχόλησης στελεχών υψηλού επιπέδου, χωρίς να επιβαρύνονται υπέρμετρα οι επιχειρήσεις. Αυτό το πρόβλημα, όσο κι αν στην κυβέρνηση δείχνουν να το υποτιμούν, επηρεάζει την αγορά εργασίας, αφού στην πραγματικότητα παγιώνονται συνθήκες μερικής απασχόλησης, άρα χαμηλά αμειβόμενων θέσεων. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι ενώ βελτιώνονται οι δείκτες απασχόλησης, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά επιδεινώνονται, αν αναλογιστεί κανείς ότι το 50- 55% των νέων θέσεων εργασίας, είναι μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης.

Το… κερασάκι στην τούρτα είναι οι επικείμενες αποφάσεις για την αναπροσαρμογή του κατώτατου μισθού. Ουδείς διαφωνεί για την ανάγκη ενίσχυσης των χαμηλών εισοδημάτων, αλλά χωρίς να υπονομεύεται αυτή καθ’ αυτή η υπόσταση των επιχειρήσεων, καθιστώντας έτσι αναγκαία συνθήκη τη διασφάλιση της διασύνδεσης αμοιβής με την παραγωγικότητα για τη μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων.