Πώς και πότε θα πληρώσουμε τον νέο ΕΝΦΙΑ –Τα δύο σενάρια

Εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι θα απαλλαγούν από την υποχρέωση πληρωμής του φόρου ενώ το «βάρος» που θα προκύψει από τη συγκεκριμένη παροχή, θα κληθούν να σηκώσουν περίπου 200-300 εμφανιζόμενοι ως «μεγαλοιδιοκτήτες» στα χαρτιά της εφορίας καθώς η αντικειμενική αξία της περιουσίας τους υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ.

Είναι ένα από τα βασικά σενάρια που επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών ενόψει της λήψης των τελικών αποφάσεων για τον καταλογισμό του φόρου που θα ρίξει και φέτος στις πλάτες μας βάρη 2,65 δισεκατομμυρίων ευρώ. Οι οριστικές αποφάσεις αναμένονται μέσα στα επόμενα 24ωρα ενώ η συμφωνία που επιτεύχθηκε το πρωί με τους δανειστές φέρεται να αναφέρει ότι τα ειδοποιητήρια θα πρέπει να σταλούν μέσα στον Σεπτέμβριο. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών θέλει να επιτύχει διπλό στόχο: από τη μία να ικανοποιήσει την απαίτηση της τρόικας –δηλαδή οι εισπράξεις του ΕΝΦΙΑ να παραμείνουν στα ίδια με τα περυσινά επίπεδα- και από την άλλη να υλοποιήσει την προεκλογική της δέσμευση για… κατάργηση του φόρου, έστω και για μια μικρή μερίδα πολιτών. Οι αρμόδιες υπηρεσίες, επεξεργάζονται τα στατιστικά ευρήματα από τον περυσινό καταλογισμό του φόρου και έχουν εντοπίσει ευρήματα που μπορούν να αξιοποιηθούν επικοινωνιακά και πολιτικά από την κυβέρνηση.

Το αν τελικώς θα υπάρξουν αλλαγές, θα εξαρτηθεί όχι μόνο από την πολιτική βούληση αλλά και από τον παράγοντα χρόνο καθώς η όποια τροποποίηση του νόμου θα πρέπει να έχει ψηφιστεί μέσα στον Αύγουστο έτσι ώστε τα νέα εκκαθαριστικά να αποσταλούν στους ιδιοκτήτες –ξεπερνούν τα 5,5 εκατομμύρια- μέσα στο πρώτο 15νθήμερο του Σεπτεμβρίου. Οι προτάσεις για αλλαγές που έχουν πέσει στο τραπέζι είναι οι εξής:

• Να απαλλαγούν από την υποχρέωση καταβολής του ΕΝΦΙΑ οι μικροιδιοκτήτες. Με ελάχιστο δημοσιονομικό κόστος, η κυβέρνηση μπορεί να βάλει στην φαρέτρα της το επιχείρημα ότι άφησε εκτός ΕΝΦΙΑ το 20% των Ελλήνων ιδιοκτητών ή και ακόμη περισσότερο. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Τα στοιχεία από τον περυσινό φόρο δείχνουν ότι περίπου 1,2 εκατομμύρια ιδιοκτήτες, κατέβαλαν φόρο όχι μεγαλύτερο από 100 ευρώ συνολικά (σ.σ εστάλησαν εκκαθαριστικά ακόμη και για 5 ή 10 ευρώ. Συνολικά 2,5 εκατομμύρια ιδιοκτήτες, εμφανίζονται στα χαρτιά να έχουν περιουσίες μικρότερες των 50.000 ευρώ. Ο μηδενισμός του ΕΝΦΙΑ για όλους αυτούς τους μικροιδιοκτήτες υπολογίζεται ότι μπορεί να στοιχίσει δημοσιονομικά λιγότερα από 200 εκατομμύρια ευρώ. Αρκεί να σημειωθεί ότι η πρόταση να μην αναζητούνται βεβαιώσεις ΕΝΦΙΑ μέχρι τα επίπεδα των 100 ευρώ –κάτι που σημαίνει ότι ο ένας στους πέντε θα γλιτώσει οριστικά από τον φόρο- έχει δημοσιονομικό κόστος κάτω των 70-80 εκατομμυρίων ευρώ. Εναλλακτικά, μελετάται το ενδεχόμενο όσοι πληρούν συγκεκριμένα περιουσιακά και εισοδηματικά κριτήρια, να μην τυγχάνουν έκπτωσης 50% από τον φόρο όπως συνέβη πέρυσι αλλά να απαλλάσσονται πλήρως. Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι γλίτωσαν τον μισό ΕΝΦΙΑ φορολογούμενοι με εισόδημα έως 9000 ευρώ (συν 1000 ευρώ για κάθε παιδί) και αξία ακινήτων 85.000 ευρώ για τον άγαμο ή 150.000 ευρώ για τον παντρεμένο.
• Για να χρηματοδοτηθεί η απαλλαγή των μικροιδιοκτητών, έχουν προταθεί παρεμβάσεις στην κλίμακα υπολογισμού του συμπληρωματικού φόρου που καλούνται να πληρώσουν ιδιοκτήτες με αθροιστική αξία ακινήτων άνω των 300.000 ευρώ. Πέρυσι, ο συμπληρωματικός φόρος καταβλήθηκε από περίπου 300-350.000 ιδιοκτήτες (σ.σ αρχικά ο αριθμός πλησίασε στις 350.000 αλλά μειώθηκε μετά την αναπροσαρμογή των αξιών για τα εκτός αντικειμενικού συστήματος οικόπεδα) και απέφερε 650-700 εκατομμύρια ευρώ. Έτσι, για να εξασφαλιστούν περί τα 150 εκατ. ευρώ και να χρηματοδοτηθούν οι ελαφρύνσεις των μικροιδιοκτήτων, θα πρέπει οι συντελεστές του συμπληρωματικού φόρου να αυξηθούν μεσοσταθμικά κατά 20%. Πέρυσι, ο συγκεκριμένος φόρος υπολογίστηκε με συντελεστές από 0,1% έως 1%. Οριζόντια αύξηση των συντελεστών κατά 20% σημαίνει ότι ο φόρος θα υπολογίζεται με ποσοστά από 0,12% έως 1,2%. Δεν αποκλείεται –κυρίως για λόγους εντυπωσιασμού- να επιβληθεί και ένας μεγαλύτερος φόρος (π.χ 2%) σε μεγάλες περιουσίες άνω των δύο εκατομμυρίων ευρώ. Η κίνηση αυτή έχει περισσότερο επικοινωνιακό χαρακτήρα καθώς περιουσίες άνω των δύο εκατομμυρίων ευρώ έχουν λιγότεροι από 15.000 ιδιοκτήτες.
• Να δοθεί και για τους υπόχρεους σε καταβολή ΕΝΦΙΑ το δικαίωμα έκτπωσης της τάξεως του 2% σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής, όπως συνέβη και με τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων
• Να τροποποιηθεί το άρθρο που αφορά στην πληρωμή του φόρου έτσι ώστε να δοθεί και φέτος το δικαίωμα καταβολής του φόρου μέχρι και τον Φεβρουάριο του 2016 (σ.σ το δικαίωμα αυτό ίσχυσε και πέρυσι αλλά με μεταβατική διάταξη η οποία έχει λήξει και για να ισχύσει και φέτος πρέπει να υπάρξει νέα νομοθετική ρύθμιση). Επίσης, με δεύτερη αλλαγή της διάταξης, θα προταθεί η πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ να καταβληθεί στο τέλος Σεπτεμβρίου, υπό την προϋπόθεση ότι η βεβαίωση του φόρου από τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων θα γίνει μέχρι το πρώτο 15νθήμερο του Σεπτεμβρίου. Ο συνδυασμός των δύο παρεμβάσεων, θα επιτρέψει στους φορολογούμενους να πληρώσουν τον φόρο ακινήτων σε έξι δόσεις όπως έγινε και πέρυσι.