Φορολογικό νομοσχέδιο: Τι αλλάζει στις σχέσεις των φορολογούμενων με την Εφορία - Οι νέες ρυθμίσεις

Μόνο ψηφιακά και με ηλεκτρονικά μηνύματα θα γίνεται πλέον η επικοινωνία των φορολογουμένων με την εφορία, ενώ οι έλεγχοι θα ολοκληρώνονται κατά ανώτατο όριο σε ένα έτος.

Αυτά θα προβλέπει μεταξύ άλλων το νέο φορολογικό νομοσχέδιο με το οποίο τροποποιείται ο Κώδικας Φορολογικών Διαδικασιών που θεσπίστηκε το 2013. Με τις αλλαγές που επέρχονται εισάγεται η τεχνητή νοημοσύνη κατά τη διενέργεια ελέγχων, ενώ θα εκδίδεται ταχύτερα η φορολογική ενημερότητα μέσω διαλειτουργικότητας με άλλους φορείς του Δημοσίου.

Παράλληλα θα συμπεριληφθεί διάταξη που θα προβλέπει την προσυμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων για μισθωτούς και συνταξιούχους.

Την ίδια ώρα τα myDATA βάζουν τέλος στην προσκόμιση βιβλίων για έλεγχο από ελεύθερους επαγγελματίες ενώ καθιερώνεται η αυτόματη υποβολή φορολογικών δηλώσεων, «ξεκλειδώνει» η ενημερότητα και για οφειλές σε τρίτους και ξεκαθαρίζει το τοπίο για τις παραγραφές φορολογικών υποθέσεων.

Οι νέες ρυθμίσεις περιλαμβάνονται στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο το οποίο τίθεται σε δημόσια διαβούλευση την Παρασκευή και έρχονται να συμπληρώσουν τον Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών. Ειδικότερα οι νέες διατάξεις προβλέπουν μεταξύ άλλων τα εξής:

1. Μόνο ψηφιακά η επικοινωνία με την ΑΑΔΕ. Εισάγεται καθολικά η ψηφιακή/ηλεκτρονική επικοινωνία της Φορολογικής Διοίκησης με τον φορολογούμενο ως προς την κοινοποίηση πράξεων, λοιπών εγγράφων και αρχείων, η οποία παρέχει και το πλεονέκτημα της ακριβούς αποτύπωσης των συναλλαγών αυτών, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να αμφισβητηθούν δικαστικά ο χρόνος, η μορφή και το περιεχόμενο της επικοινωνίας.
2. Αυτόματη συμπλήρωση και υποβολή φορολογικών δηλώσεων. Μισθωτοί και συνταξιούχοι που δεν έχουν άλλη πηγή εισοδήματος απαλλάσσονται από τη συμπλήρωση και την υποβολή της φορολογικής δήλωσης. Από φέτος, τις δηλώσεις των συγκεκριμένων φορολογούμενων θα τις συμπληρώνει και θα τις υποβάλλει η ΑΑΔΕ καθώς το εισόδημά τους θα είναι γνωστό και ο προσδιορισμός της φορολογικής τους υποχρέωσης θα γίνεται αυτόματα. Υπολογίζεται ότι φέτος περίπου 1 εκατ. φορολογούμενοι θα γλιτώσουν από τον πονοκέφαλο της συμπλήρωσης και υποβολής της φορο-δήλωσης.
3. Online ενημερότητα λόγω οφειλών σε τρίτους. Αυτόματα θα «ξεκλειδώνει» η φορολογική ενημερότητα στην περίπτωση που οι πολίτες τακτοποιούν τις οφειλές τους σε τρίτους π.χ. στους δήμους. Συγκεκριμένα όταν απαιτείται επικοινωνία με άλλους φορείς για τη χορήγηση φορολογικής ενημερότητας αυτή θα γίνεται αποκλειστικά μέσω διαλειτουργικότητας. Οι Δήμοι θα επικοινωνούν οnline με την ΑΑΔΕ και σε κάθε περίπτωση που οι πολίτες εξοφλούν τις οφειλές τους στο δήμο θα ξεμπλοκάρει αυτόματα η φορολογική ενημερότητα. Σήμερα, αν μια οφειλή στο δήμο (π.χ. κλήσεις από δημοτική αστυνομία) περάσει στην εφορία, και πληρωθεί στον Δήμο, η εφορία δεν ενημερώνεται αυτόματα και εξακολουθεί να είναι «κλειδωμένη» η φορολογική ενημερότητα. Με το νέο σύστημα η φορολογική αρχή θα βλέπει την ίδια στιγμή εάν έχει εξοφληθεί η οφειλή.
4. Τέλος η προσκόμιση βιβλίων για έλεγχο στην εφορία. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι αυτοαπασχολούμενοι, οι αγρότες και οι επιχειρήσεις που τηρούν απλογραφικά βιβλία απαλλάσσονται της υποχρέωσης προσκόμισης φορολογικών αρχείων, βιβλίων και στοιχείων προς έλεγχο, καθώς εφαρμόζεται πλέον καθολικά η διαβίβαση των στοιχείων αυτών μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας myDATA.
5. Αλλαγές στους ελέγχους. Αλλάζει ο τρόπος επιλογής υποθέσεων προς έλεγχο, με βάση τα κριτήρια ελεγκτικού κινδύνου που εφαρμόζονται από τη Φορολογική Διοίκηση, με την ενσωμάτωση των νέων δυνατοτήτων που παρέχονται από την ηλεκτρονική και ψηφιακή τους διενέργεια. Η ΑΑΔΕ έχει πλέον στη διάθεσή της, ψηφιακά εργαλεία που επιτρέπουν τη διενέργεια ελέγχων από το γραφείο των ελεγκτών. Με την εφαρμογή ειδικών αλγόριθμων, την άντληση στοιχείων από τα social media και τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης ο φοροελεγκτικός μηχανισμός έχει τη δυνατότητα να εντοπίζει εστίες φοροδιαφυγής και να αποκαλύπτει κρυφά εισοδήματα. Παράλληλα με τις νέες διατάξεις οριοθετούνται οι έννοιες του μερικού, πλήρους και απομακρυσμένου ελέγχου και των αντίστοιχων εντολών και συσχετίζεται το εύρος της εντολής ελέγχου με την έκθεση ελέγχου και ορίζεται η μέγιστη διάρκεια του φορολογικού ελέγχου.
6. Παραγραφή. Οι χρόνοι παραγραφής φορολογικών υποθέσεων παραμένουν ίδιοι αλλά το διάστημα παραγραφής, μετά την ενεργοποίηση των νέων διατάξεων θα εκκινεί από την ημερομηνία κοινοποίησης της οικείας πράξης στο φορολογούμενο. Συγκεκριμένα μόνο με την κοινοποίηση της πράξης προσδιορισμού του φόρου στον φορολογούμενο και όχι με την έκδοσή της θα διακόπτεται η παραγραφή των φορολογικών υποθέσεων. Η νέα διάταξη ορίζει ρητά ρητά πως ένας φορολογικός έλεγχος δεν μπορεί να εκτείνεται πέραν του έτους της παραγραφής. Στα χρονικά περιθώρια παραγραφής των φορολογικών υποθέσεων, δεν προβλέπονται αλλαγές. Ο βασικός χρόνος παραγραφής των φορολογικών υποθέσεων είναι η πενταετία αν και υπάρχουν εξαιρέσεις που μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στην 15ετία.