Εγκύκλιος του υπ. Εργασίας: Πώς θα υπολογίσετε την επικουρική σύνταξη
Ειδικότερα, αντικαθίσταται, από 13.5.2016, η υποπερίπτωση βα της περίπτωσης β της παρ. 5 του άρθρου 42 του ν. 4052/2012, που είχε προστεθεί με την παρ. 1 του άρθρου 96 του ν. 4387/2016 (Α΄85) και αφορά τον υπολογισμό του (Α) τμήματος της επικουρικής σύνταξης για χρόνο ασφάλισης μέχρι 31.12.2014, για ασφαλισμένους μέχρι 31.12.2013.
Εκδόθηκε εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας, στην οποία περιγράφονται οι διατάξεις του άρθρου 16 του ν. 4488/2017 σχετικά με την επικουρική σύνταξη του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ).
Ειδικότερα, αντικαθίσταται, από 13.5.2016, η υποπερίπτωση βα της περίπτωσης β της παρ. 5 του άρθρου 42 του ν. 4052/2012, που είχε προστεθεί με την παρ. 1 του άρθρου 96 του ν. 4387/2016 (Α΄85) και αφορά τον υπολογισμό του (Α) τμήματος της επικουρικής σύνταξης για χρόνο ασφάλισης μέχρι 31.12.2014, για ασφαλισμένους μέχρι 31.12.2013.
Ι. Πεδίο εφαρμογής
Οι διατάξεις του κοινοποιούμενου άρθρου 16 αφορούν όλους τους ασφαλισμένους του κλάδου επικουρικής ασφάλισης του ΕΤΕΑΕΠ που ασφαλίστηκαν, για πρώτη φορά, μέχρι 31.12.2013, οι οποίοι καταθέτουν αίτηση συνταξιοδότησης από 1.1.2015 και εφεξής και, συγχρόνως, η καταβολή της σύνταξής τους αρχίζει από 1.1.2015 και μετά.
ΙΙ. Υπολογισμός ποσού επικουρικής σύνταξης για χρόνο ασφάλισης μέχρι 31.12.2014
1. Σύμφωνα με το άρθρο 42 παρ. 5β του ν.4052/2012, όπως έχει τροποποιηθεί, για τους ασφαλισμένους μέχρι 31.12.2013, οι οποίοι καταθέτουν αίτηση συνταξιοδότησης από την 1.1.2015 και εφεξής (και με έναρξη καταβολής της σύνταξης από 1.1.2015 και εφεξής), το ποσό της επικουρικής σύνταξης αποτελείται από το άθροισμα δύο τμημάτων:
- Το (Α) τμήμα της σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισής τους έως 31.12.2014 υπολογίζεται με βάση ποσοστό αναπλήρωσης 0,45% για κάθε έτος ασφάλισης επί των συντάξιμων αποδοχών κάθε ασφαλισμένου που υπεβλήθησαν σε εισφορές υπέρ επικουρικής ασφάλισης (συντάξιμες αποδοχές Χ έτη ασφάλισης Χ 0,45%) (υποπερ. βα).
- Το (Β) τμήμα της σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισής τους από 1.1.2015 και εφεξής υπολογίζεται με το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση, όπως αυτό εξειδικεύεται στην ΥΑ οικ.23123/785/7.6.2016 (Β΄1604) (υποπερ. ββ).
2. Σημειώνεται ότι, για ασφαλισμένους που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης από 1.1.2015 και εφεξής, με έναρξη καταβολής της σύνταξης, μετά την 1.1.2015, πλην, όμως, δεν έχουν πραγματοποιήσει χρόνο επικουρικής ασφάλισης από 1.1.2015 και μετά, το ποσό της επικουρικής τους σύνταξης υπολογίζεται αποκλειστικά, σύμφωνα με την υποπερίπτωση βα του άρθρου 42 παρ. 5β του ν. 4052/2012, ήτοι 0,45% Χ έτη ασφάλισης Χ συντάξιμες αποδοχές. Για τον υπολογισμό, το σύνολο του χρόνου ασφάλισης μέχρι 31.12.2014 λαμβάνεται υπόψη με μαθηματική ακρίβεια δύο δεκαδικών ψηφίων.
3. Επίσης, στις περιπτώσεις συνταξιοδότησης με προϋποθέσεις μειωμένης σύνταξης, λόγω γήρατος, το προβλεπόμενο από το άρθρο 145 παρ. 3 του ν. 3655/2008 (Α΄58) ποσοστό μείωσης (1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται από το όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης μέχρι πέντε έτη) εφαρμόζεται στο (Α) τμήμα της επικουρικής σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης μέχρι 31.12.2014, το οποίο υπολογίζεται, σύμφωνα με την υποπερίπτωση βα του άρθρου 42 παρ. 5β του ν. 4052/2012, όπως ισχύει, μετά την αντικατάστασή της με το άρθρο 16 του ν. 4488/2017.
Το ανωτέρω ποσοστό μείωσης δεν εφαρμόζεται στο (Β) τμήμα της επικουρικής σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης από 1.1.2015 και μετά, το οποίο υπολογίζεται με το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση (υποπερ. ββ) ούτε φυσικά στους ασφαλισμένους από 1.1.2014 που συνταξιοδοτούνται πλήρως με το νέο σύστημα.
4. Προσαύξηση επικουρικής σύνταξης, λόγω καταβολής αυξημένων εισφορών ή παράλληλης ασφάλισης.
Με την παρ. 2 του άρθρου 96 του ν. 4387/2016, όπως αυτή ισχύει, μετά την αντικατάστασή της με την παρ. 1 του άρθρου 56 του ν. 4445/2016 (Α΄236), προβλέπεται, μεταξύ άλλων, προσαύξηση του ποσού της επικουρικής σύνταξης για όσους κατέβαλαν αυξημένες εισφορές ή είχαν παράλληλη επικουρική ασφάλιση σε περισσότερους του ενός ενταχθέντες στο ΕΤΕΑΕΠ (τ. ΕΤΕΑ) φορείς επικουρικής ασφάλισης, με ανάλογη εφαρμογή στο ΕΤΕΑΕΠ των διατάξεων της παρ. 1 του άρθρου 30, της παρ. 5 του άρθρου 36 και της παρ. 4 του άρθρου 17 του ν. 4387/2016, όπως ισχύουν, για όσους καταθέτουν αίτηση και συνταξιοδοτούνται από το ΕΤΕΑΕΠ από 1.1.2015 και μετά (σχετ. οι εγκύκλιοι του υπουργείου με αριθμ. πρωτ.Φ80020/οικ.26308/Δ15.476/30.6.2016 με ΑΔΑ: ΩΤΝ4465Θ1Ω-ΣΕΕ και Φ80020/οικ.671/Δ15.12/31.1.2017 με ΑΔΑ: 63ΑΙ465Θ1Ω-11Ν).
Διευκρινίζεται ότι η ανωτέρω προσαύξηση της παρ. 1 του άρθρου 30 του ν. 4387/2016, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, ήτοι 0,075% για καθεμία ποσοστιαία μονάδα (1%) επιπλέον εισφοράς για κάθε έτος που έχει καταβληθεί επιπλέον εισφορά επί του συντάξιμου μισθού στον οποίο υπολογίστηκε η επιπλέον εισφορά, εφαρμόζεται μόνο στο (Α) τμήμα της επικουρικής σύνταξης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης μέχρι 31.12.2014 και το οποίο υπολογίζεται με το σύστημα καθορισμένων παροχών και με ετήσιο ποσοστό αναπλήρωσης 0,45% για κάθε έτος ασφάλισης επί του συντάξιμου μισθού (άρθρο 42 παρ. 5β υποπερ. βα του ν. 4052/2012).
Η προσαύξηση αυτή δεν ισχύει για τα πρόσωπα που εξαιρούνται, σύμφωνα με το άρθρο 30 παρ. 1 του ν. 4387/2016, όπως ισχύει, μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 24 του ν. 4445/2016 και το άρθρο 7 του ν. 4488/2017.
Για χρόνο ασφάλισης από 1.1.2014 και εφεξής (για τους ασφαλισμένους από την 1.1.2014) και για χρόνο ασφάλισης από 1.1.2015 και εφεξής (για τους ασφαλισμένους μέχρι 31.12.2013 που καταθέτουν αίτηση και συνταξιοδοτούνται από 1.1.2015), δεν εφαρμόζονται γενικές διατάξεις για μείωση ή προσαύξηση του ποσού της επικουρικής σύνταξης, καθώς κατά τον υπολογισμό της σύνταξης με το σύστημα νοητής κεφαλαιοποίησης και την ΥΑ οικ.23123/785/7.6.2016 (Β΄1604) λαμβάνονται υπόψη το ύψος των συσσωρευμένων ασφαλιστικών εισφορών στην ατομική μερίδα του ασφαλισμένου και το προσδόκιμο ζωής κατά τη συνταξιοδότηση.
5. Για τις συντάξεις που υπολογίζονται, σύμφωνα με το άρθρο 42 του ν. 4052/2012, όπως αυτό έχει τροποποιηθεί και ισχύει, δεν προβλέπεται κατώτατο ή ανώτατο όριο επικουρικής σύνταξης, λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου.
Παράδειγμα:
Ασφαλισμένος με 35 έτη και 4 μήνες επικουρικής ασφάλισης και συντάξιμες αποδοχές 1.000 ευρώ, διακόπτει την εργασία και την επικουρική του ασφάλιση στις 30.4.2015, υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης στο ΕΤΕΑΕΠ στις 15.5.2015 και η ημερομηνία έναρξης καταβολής της επικουρικής του σύνταξης είναι η 1η.6.2015. Το τμήμα της επικουρικής του σύνταξης για το χρόνο ασφάλισης μέχρι 31.12.2014 (35 έτη) υπολογίζεται, ως εξής: 1.000 Χ 35 Χ 0,45% = 157,50 ευρώ.
Επισυνάπτονται δύο εγκύκλιοι που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, αναλυτικά παραδείγματα για τις συντάξιμες αποδοχές μισθωτών, τις συντάξιμες αποδοχές αυτοαπασχολουμένων & ελεύθερων επαγγελματιών και τις συντάξιμες αποδοχές τουλάχιστον πέντε ετών-πλασματικοί χρόνοι.