ΕΦΚΑ: Άμεση χορήγηση του εφάπαξ μαζί με την κύρια σύνταξη
Μείωση του χρόνου απονομής του εφάπαξ και ο υπολογισμός του μαζί με την κύρια σύνταξη προβλέπει το σχέδιο του e-ΕΦΚΑ που θα υλοποιηθεί μέσα στους επόμενους μήνες
Στον e-ΕΦΚΑ εκτιμούν ότι από τη στιγμή που η κύρια σύνταξη έχει εκδοθεί γεγονός που αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την έκδοση της επικουρικής σύνταξης και παροχής εφάπαξ, ο χρόνος αναμονής θα μειωθεί δραστικά κατά την διάρκεια της χρονιάς ειδικά για τους ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα.
Όσον αφορά το δημόσιο τομέα, το σχέδιο για έκδοση εφάπαξ μαζί με τη σύνταξη και μέσω του «ηλεκτρονικού ΔΑΥΚ» (Δελτίο Απεικόνισης Υπηρεσιακής Κατάστασης) προχωρά σταδιακά, και στην πλήρη εφαρμογή του που θα ολοκληρωθεί εντός του 2022, ο υπάλληλος-εισηγητής του ΕΦΚΑ που θα παίρνει τον φάκελο συνταξιοδότησης θα μπορεί να υπολογίζει την ίδια στιγμή και το ποσό της σύνταξης, αλλά και το δικαιούμενο εφάπαξ.
Το ηλεκτρονικό ΔΑΥΚ είναι ο «καθρέφτης» των μισθών και των ετών υπηρεσίας που έχουν οι δημόσιοι υπάλληλοι, και η επί σειρά ετών χειροκίνητη ενημέρωσή του (από υπηρεσία σε υπηρεσία) αποτελούσε βασική αιτία καθυστερήσεων στην απονομή συντάξεων και εφάπαξ. Τα τελευταία δύο χρόνια που το Δελτίο των υπηρεσιακών μεταβολών έχει μπει σε ψηφιακή τροχιά, η ενημέρωση για τα έτη ασφάλισης και τις αποδοχές γίνεται ηλεκτρονικά ώστε όταν φτάνει η ώρα της συνταξιοδότησης, οι χρόνοι να μειώνονται σημαντικά.
Αυτό γίνεται και τώρα εν μέρει, γιατί η έκδοση του εφάπαξ έρχεται σε δεύτερο χρόνο, αφού προηγηθεί η έκδοση της σύνταξης. Με αυτή τη διαδικασία οι χρόνοι απονομής των εφάπαξ είχαν πέσει κοντά στο τρίμηνο και για κάποιο διάστημα είχαν μειωθεί και κάτω από 3 μήνες.
Εκεί όπου έχουν αρχίσει να φαίνονται αποτελέσματα στην απονομή εφάπαξ πιο γρήγορα από το παρελθόν είναι στις απλές περιπτώσεις συνταξιοδότησης, όπου οι υπάλληλοι έχουν όλα τα χρόνια ασφάλισης στο Δημόσιο χωρίς διαδοχική ασφάλιση εκτός Δημοσίου.
Πώς υπολογίζεται το εφάπαξ
Το εφάπαξ βαίνει μειούμενο για τα έτη συνταξιοδότησης που συμπληρώνονται από 1ης Ιανουαρίου 2014 και μετά, καθώς με τον νόμο 4387/2016 οι εισφορές που πληρώνονται από το 2014 και εντεύθεν στα ταμεία Πρόνοιας του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα δεν έχουν ανταποδοτικότητα.
Με την αλλαγή του υπολογισμού, ένας υπάλληλος που θα συνταξιοδοτηθεί το 2021 με 35ετία θα πάρει δύο τμήματα εφάπαξ με τα εξής ποσά:
Το πρώτο τμήμα του εφάπαξ θα είναι για τα έτη ως το 2013 και θα υπολογιστεί με το 60% του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών της πενταετίας 2009-2013, επί τα έτη ασφάλισης ως το 2013.
Το δεύτερο τμήμα του εφάπαξ θα είναι η επιστροφή των εισφορών που πλήρωσε από το 2014 ως το 2021, χωρίς τόκο.
Εκκρεμή εφάπαξ
Σημαντική μείωση περίπου 30% καταγράφεται στον αριθμό των ληξιπρόθεσμων εφάπαξ. Σύμφωνα με πληροφορίες του Dnews τον Δεκέμβριο του 2021 τα ληξιπρόθεσμα εφάπαξ, σε εκκρεμότητα περισσότερους από 3 μήνες, ήταν 5.930, όταν τον Ιανουάριο πέρυσι έφταναν τα 8.206. Συνολικά οι αιτήσεις στο τέλος Δεκεμβρίου για την λήψη εφάπαξ παροχής ήταν 11.647, εκ των οποίων οι 5.930 ήταν ληξιπρόθεσμες. Συνολικά το 2021 καταβλήθηκαν σχεδόν 30.000 εφάπαξ σε ασφαλισμένους του ιδιωτικού και δημοσίου τομέα.
Ο e-ΕΦΚΑ για την ταχύτερη απονομή συντάξεων και εφάπαξ προχωράει μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του (https://www.efka.gov.gr) στην παράλληλη έκδοση της κύριας σύνταξης μαζί με την επικουρική και το εφάπαξ. Αυτή την στιγμή, οι ληξιπρόθεσμες αιτήσεις για κύρια σύνταξη είναι 83.000 και για επικουρική 90.000. Με την ηλεκτρονική αίτηση για τη λήψη επικουρικής σύνταξης λόγω γήρατος, καταργείται η υποχρέωση των ασφαλισμένων να επισκέπτονται 2 με 3 φορές τα υποκαταστήματα του e-ΕΦΚΑ για την υποβολή των αναγκαίων δικαιολογητικών. Οι αιτήσεις στα υποκαταστήματα για τη λήψη επικουρικής σύνταξης το 2021 ξεπέρασαν τις 70.000. Συνολικά, σε εκκρεμότητα βρίσκονται περισσότερες από 100.000 αιτήσεις για επικουρική σύνταξη, εκ των οποίων οι 90.000 είναι σε αναμονή για περισσότερους από 3 μήνες.
Στοιχεία αιτήσεων εφάπαξ
Σύμφωνα με τα στοιχεία κατά την διάρκεια του 2021 καταβλήθηκαν 11.375 εφάπαξ σε δημοσίους υπαλλήλους και 18.353 σε εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα.
Στο τέλος του έτους, λόγω της έκρηξης υποβολής αιτήσεων συνταξιοδότησης από δημοσίους υπαλλήλους, κυρίως εκπαιδευτικούς, οι αιτήσεις για εφάπαξ έφτασαν 5.514 για τον δημόσιο τομέα, εκ των οποίων οι 3.101 είναι ληξιπρόθεσμες και τις 6.133 για τον ιδιωτικό τομέα, εκ των οποίων οι 2.829 είναι ληξιπρόθεσμες.
Στον δημόσιο τομέα ήταν ληξιπρόθεσμες το Δεκέμβριο του 2021 2.770 αιτήσεις για εφάπαξ δικαστικών υπαλλήλων, υπαλλήλων με ειδικά μισθολόγια όπως εκπαιδευτικοί και πολιτικών υπαλλήλων, 322 αιτήσεις εργαζόμενων στους ΟΤΑ, υπαλλήλων νοσοκομείων και γιατρών του ΕΣΥ και 9 υπαλλήλων σε σώματα ασφαλείας και στο πυροσβεστικό σώμα.
Στον ιδιωτικό τομέα αντίστοιχα, υπήρχαν το Δεκέμβριο 880 ληξιπρόθεσμες αιτήσεις από εργαζόμενους στο μέταλλο, λιμενεργάτες, ξενοδοχοϋπαλλήλους, εργαζόμενους στον ιππόδρομο, στο εθνικό θέατρο, στο λιμάνι του Πειραιά και στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Ακόμη 1.017 αιτήσεις από εργαζόμενους σε ΔΕΚΟ, τράπεζες ναυτικούς, εργαζόμενους σε Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, εφημεριδοπώλες και πρακτορεία τύπου. Και 932 αιτήσεις για εφάπαξ από μηχανικούς, γιατρούς, δικηγόρους, συμβολαιογράφους και δικαστικούς επιμελητές.
Τον Ιανουάριο του 2021 εκκρεμούσαν συνολικά 3.590 εφάπαξ δημοσίων υπαλλήλων, εκ των οποίων τα 1.225 ληξιπρόθεσμα και 8.862 ιδιωτικών υπαλλήλων, εκ των οποίων τα 6.981 ληξιπρόθεσμα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του e-ΕΦΚΑ, τον Ιανουάριο οι ληξιπρόθεσμες αιτήσεις για εφάπαξ δημοσίων υπαλλήλων ήταν 1.225, εξ’ αυτών 1.205 αφορούσαν δικαστικούς υπαλλήλους, υπαλλήλους με ειδικά μισθολόγια όπως εκπαιδευτικοί και πολιτικούς υπαλλήλους και 20 νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.
Στον ιδιωτικό τομέα αντίστοιχα, με την έλευση του 2021 οι ληξιπρόθεσμες αιτήσεις εφάπαξ ήταν 2.077 από εργαζόμενους στο μέταλλο, λιμενεργάτες, ξενοδοχοϋπαλλήλους, εργαζόμενους στον ιππόδρομο, στο εθνικό θέατρο, στο λιμάνι του Πειραιά και στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Ακόμη 3.448 από εργαζόμενους σε ΔΕΚΟ, τράπεζες ναυτικούς, εργαζόμενους σε Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, εφημεριδοπώλες και πρακτορεία τύπου. Και 1.456 αιτήσεις για εφάπαξ από μηχανικούς, γιατρούς, δικηγόρους, συμβολαιογράφους και δικαστικούς επιμελητές.