Ασφαλιστικά ταμεία: Αντί για ρύθμιση... σαφάρι για τα ληξιπρόθεσμα
Στο ΚΕΑΟ μεταφέρονται όλες οι οφειλές - Πάνω από ένα εκατομμύριο οι οφειλέτες
Ευνοϊκή ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών τους προς τα ασφαλιστικά ταμεία σε έως και 120 δόσεις περιμένουν ως «μάννα εξ’ ουρανού» οι εκατοντάδες χιλιάδες οφειλέτες του ΙΚΑ, του ΟΑΕΕ και του ΟΓΑ. Αυτό όμως με το οποίο έρχονται αντιμέτωποι, τουλάχιστον προς το παρόν, είναι τα «απειλητικά» ειδοποιητήρια που αποστέλλει μαζικά πλέον το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ). Τα ειδοποιητήρια ή «ατομικές ειδοποιήσεις ληξιπρόθεσμων οφειλών» έχουν πανομοιότυπο περιεχόμενο και πλέον αποστέλλονται σε… χιλιάδες αντίγραφα. Οι οφειλέτες ενημερώνονται ότι οι οφειλές τους ανήκουν πλέον στη δικαιοδοσία του ΚΕΑΟ και ότι σε περίπτωση μη ανταπόκρισης εντός 20ημέρου είτε με εξόφληση των οφειλών είτε με διακανονισμό, θα ξεκινήσει η διαδικασία της αναγκαστικής είσπραξης και για λογαριασμό των ασφαλιστικών ταμείων. Εν τω μεταξύ, μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα ολοκληρωθεί η διαδικασία μεταφοράς όλων των οφειλών από τα ασφαλιστικά ταμεία στο ΚΕΑΟ. Από τις αρχές του χρόνου, ο συγκεκριμένος φορέας είναι υπεύθυνος και για τους οφειλέτες που χρωστούν λιγότερα από 5000 ευρώ. Ήδη, οι φάκελοι έχουν ξεπεράσει τους 870.000 ενώ με την ολοκλήρωση της διαδικασίας θα φανεί το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος το οποίο εκτιμάται ως εξής: πάνω από ένα εκατομμύριο ασφαλισμένοι, χρωστούν συνολικά περισσότερα από 26-27 δις. ευρώ αν συνυπολογιστούν και οι προσαυξήσεις.
Τις τελευταίες εβδομάδες, έχει φουντώσει η σεναριολογία περί επικείμενης ρύθμισης για τις οφειλές στα ασφαλιστικά ταμεία η οποία θα δίνει τη δυνατότητα στους οφειλέτες να εξοφλήσουν σε έως και 120 δόσεις. Υποτίθεται ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση θα δίνει μια ακόμη ευκαιρία σε όσους δεν μπορούν να ενταχθούν στον νόμο του εξωδικαστικού συμβιβασμού. Προς το παρόν όμως, οι δανειστές δεν φαίνεται να έχουν δώσει την έγκριση για μια ακόμη ρύθμιση. Κυβερνητικά στελέχη, εξακολουθούν να δηλώνουν αισιόδοξα ότι η «ρύθμιση είναι θέμα εβδομάδων» αλλά για να γίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να αλλάξει άρδην η στάση των δανειστών. Οι μνήμες από το 2015 μετά την κατάθεση του νόμου για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών σε 100 δόσεις, είναι ακόμη νωπές. Η ελληνική πλευρά προχώρησε σε μια μονομερή ενέργεια και στη συνέχεια, μετά την υπογραφή του 3ουμνημονίου, υποχρεώθηκε σε σειρά τροποποιήσεων που έκαναν πολύ δύσκολη τη ζωή ακόμη και αυτών που εντάχθηκαν στο ειδικό καθεστώς. Δύο χρόνια αργότερα, οι περισσότεροι οφειλέτες των ασφαλιστικών ταμείων έχουν πλέον χάσει τη ρύθμιση. Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΚΕΑΟ από τις συνολικά 77.227 εντάξεις στη ρύθμιση των 100 δόσεων για οφειλές συνολικού ύψους 3,275 δις. ευρώ, οι 42979 συνολικού ύψους περίπου 2 δις. ευρώ έχουν ήδη χαθεί και μόνο 30.450 (που αντιστοιχούν σε χρέη 1,2 δις. ευρώ) παραμένουν ακόμη ζωντανές. Αν συνυπολογιστούν και οι υπόλοιπες ρυθμίσεις, προκύπτει το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος: Με τους οφειλέτες να είναι 870 χιλιάδες χωρίς να έχει ενσωματωθεί ακόμη το σύνολο του «πληθυσμού» στις μετρήσεις, οι ενεργές ρυθμίσεις είναι αυτή τη στιγμή μόλις 57.000. Όλοι οι υπόλοιποι οφειλέτες κινδυνεύουν αυτή τη στιγμή να βρεθούν αντιμέτωποι με κατασχέσεις
Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός που θα ενεργοποιηθεί μέσα στις επόμενες ημέρες, δεν αφορά σε επαγγελματίες οι οποίοι έχουν οφειλές αποκλειστικά στην εφορία ή στα ασφαλιστικά ταμεία. Φτιάχτηκε ουσιαστικά για όσους έχουν χρέη κυρίως στις τράπεζες και δευτερευόντως στο Δημόσιο. Μάλιστα, με τα κριτήρια που έχουν ενσωματωθεί στον νόμο, εκτιμάται ότι αυτοί που θα μπορέσουν τελικώς να βρουν μια λύση μέσω του εξωδικαστικού συμβιβασμού, δεν θα ξεπεράσουν τους 100.000 (σ.σ κυβερνητικά στελέχη προσβλέπουν ακόμη και σε 400.000 αιτήσεις αλλά με τόσα… προαπαιτούμενα που έχει ο νόμος όπως η κερδοφορία, η συναίνεση της πλειοψηφίας των πιστωτών κλπ, είναι αβέβαιο αν θα υπάρξει τέτοια συμμετοχή). Πόσοι όμως είναι οι οφειλέτες του δημοσίου; Εκτιμώνται σε περισσότερα από 4,5 εκατομμύρια άτομα τα οποία χρωστούν είτε στην εφορία, είτε στο ασφαλιστικό ταμείο, είτε και στους δύο ταυτόχρονα. Οι οφειλέτες της εφορίας, εκτιμώνται σε περίπου τέσσερα εκατομμύρια με βάση τα στοιχεία τέλους Ιουνίου ενώ –δεδομένου ότι πολλοί άφησαν απλήρωτη την πρώτη δόση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων- θα είναι ακόμη περισσότεροι στο τέλος Ιουλίου. Όσον αφορά στα ασφαλιστικά ταμεία, ήταν 871.475 με βάση τα τελευταία στοιχεία του ΚΕΑΟ αλλά θα ξεπεράσουν το ένα εκατομμύριο μόλις το Κέντρο Είσπραξης Οφειλών συγκεντρώσει και τα τελευταία στοιχεία που θα αποστείλουν τα ασφαλιστικά ταμεία.
Αυτή τη στιγμή, η μοναδική λύση που παρέχεται σε όσους έχουν χρέη στο δημόσιο, είναι η πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων η οποία όμως είναι «βαριά» ακόμη και γι’ αυτούς που οφείλουν ποσά κάτω των 5000 ευρώ έκαστος. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο το υπουργείο Εργασίας θέλει να καταθέσει μια νέα «ελκυστική» ρύθμιση η οποία θα δώσει λύση στους εκατοντάδες χιλιάδες οφειλέτες των ταμείων αλλά και ενίσχυση στις εισπράξεις ασφαλιστικών εισφορών.
Στη νέα ρύθμιση, η οποία θα προχωρήσει μόνο αν δώσουν το πράσινο φως οι δανειστές καθώς δεν υπάρχουν περιθώρια σε αυτή τη φάση για μονομερείς ενέργειες, οι δόσεις θα κυμαίνονται ανάλογα με το ύψος της οφειλής. Έτσι, χρέη έως 3000 ευρώ θα μπορούν να τακτοποιηθούν σε έως και 36 δόσεις ενώ οι 120 δόσεις θα δίδονται για χρέη της τάξεως των 20.000 ευρώ ή και παραπάνω. Η ρύθμιση θα δίνει τη δυνατότητα για κούρεμα προσαυξήσεων και προστίμων ακόμη και σε ποσοστό της τάξεως του 80-90%. Σε κάθε περίπτωση, θα υπάρχουν κριτήρια ένταξης (όπως και στον εξωδικαστικό) με κυριότερο το κριτήριο της βιωσιμότητας του οφειλέτη και της ικανότητάς του να αποπληρώνει τις δόσεις που θα προκύπτουν.
Από την εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ που κυκλοφορεί κάθε Σάββατο στα περίπτερα όλης της χώρας