Πρόταση για "κούρεμα" 10% στις συντάξεις - Ποιοι κινδυνεύουν

Το μέτρο, προτάθηκε στην ελληνική πλευρά με αντάλλαγμα την ταμειακή διευκόλυνση των ασφαλιστικών ταμείων –με δανεικά τουλάχιστον ενός δισ. ευρώ από την πλευρά του ESM- ώστε να μειωθεί η «λίστα αναμονής» στην οποία υπάρχουν ονόματα ακόμη και από τις αρχές του 2014.

Προς το παρόν, η ελληνική κυβέρνηση δεν φαίνεται διατεθειμένη να δεχτεί την πρόταση καθώς κάτι τέτοιο θα σήμαινε διπλό «χτύπημα» για δεκάδες χιλιάδες υποψήφιους συνταξιούχους. Μετά την μακρά περίοδο αναμονής για την έκδοση της σύνταξής τους και τη λήψη του εφάπαξ –κάτι που σημαίνει και μακρά περίοδο διαβίωσης ουσιαστικά χωρίς εισοδήματα- θα υποχρεώνονταν θα αποδεχτούν και «κούρεμα» των συντάξεών τους. Σε κάθε περίπτωση όμως, το θέμα με τις λίστες αναμονής για την έκδοση των συντάξεων είναι υπαρκτό και διογκώνεται μήνα με τον μήνα.

Αργά ή γρήγορα, η κυβέρνηση διά του υπουργείου Εργασίας θα πρέπει να βρει λύση και στο συγκεκριμένο θέμα το οποίο υποκρύπτει αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης ακόμη και πάνω από δύο δισ. ευρώ. Με το ένα δισ. ευρώ που έπεσε στο τραπέζι από την πλευρά των δανειστών, εκτιμάται ότι θα καλύπτονταν οι συσσωρευμένες συντάξεις –έστω και «κουρεμένες»- τουλάχιστον για 80.000 ανθρώπους που αποχώρησαν από την αγορά εργασίας χωρίς όμως να έχουν πάρει ακόμη τη σύνταξή τους.

ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ. Μετά το άρθρο Τόμσεν για το ασφαλιστικό, η κυβέρνηση έχει βρεθεί μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης. Από τη μία καλείται να εξαγγείλει υποχωρήσεις προκειμένου να περιορίσει τις έντονες αντιδράσεις των αγροτών και των επιστημόνων, από την άλλη όμως καλείται να παρουσιάσει κοστολογημένες προτάσεις στους δανειστές –κυρίως το ΔΝΤ που επιμένει στο συνταξιοδοτικό- και να αποδείξει ότι οι αριθμοί «βγαίνουν». Μέχρι τώρα, είχε γίνει γνωστό ότι η ελληνική πλευρά πρέπει να λάβει τα απαραίτητα μέτρα ώστε η συνταξιοδοτική δαπάνη να μειωθεί μέσα στο 2016 κατά 1% του ΑΕΠ ή κατά 1,7 δισ. ευρώ.

Εξαιρώντας τα μέτρα που έχουν ήδη επιβληθεί (π.χ εισφορά στις κύριες και επικουρικές συντάξεις υπέρ του κλάδου υγείας) μένει ένα υπόλοιπο 700-800 εκατ. ευρώ το οποίο τις επόμενες ημέρες θα φανεί αν θα καλυφθεί με αύξηση ασφαλιστικών εισφορών, με κούρεμα υφιστάμενων συντάξεων ή και τα δύο.

Σε αυτή τη φάση, η διαπραγμάτευση φαίνεται να βρίσκεται εκεί όπου ξεκίνησε. Δηλαδή να προχωράει η αύξηση των εισφορών κατά μια μονάδα προκειμένου να εξασφαλιστεί το μεγαλύτερο μέρος του απαιτούμενου ποσού και τα υπόλοιπα να βρεθούν από την περικοπή των επικουρικών συντάξεων, κυρίως αυτών που ξεπερνούν το όριο των 170 ευρώ.

Οι πιέσεις του κουαρτέτου και το ντόμινο με τις εισφορές

Τα προβλήματα όμως που καλείται να λύσει η κυβέρνηση δεν σταματούν εδώ. Με τον Πολ Τόμσεν να ζητά μέτρα 9 δισεκατομμυρίων ευρώ μέχρι και το τέλος του 2018, εκ των οποίων τα πέντε από αυτά να προέρχονται από το ασφαλιστικό, θεωρείται δεδομένο ότι από την ελληνική πλευρά να ζητηθεί ακόμη αυστηρότερο πλαίσιο υπολογισμού των νέων συντάξεων που θα αποδοθούν μετά την 1/1/2016. Ειδικότερα, η ελληνική πλευρά φέρεται να έχει γίνει ήδη αποδέκτης αιτημάτων για:

1. Αυστηρότερες προϋποθέσεις χορήγησης της Εθνικής Σύνταξης. Το μνημόνιο αναφέρεται ρητά στην αναγκαιότητα επιβολής εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων στη χορήγηση της Εθνικής Σύνταξης, κριτήρια όμως τα οποία η ελληνική πλευρά προσπαθεί να αποφύγει.

2. Χαμηλότερη Εθνική Σύνταξη από τα 386 ευρώ που θέλει να θεσμοθετήσει η ελληνική πλευρά. Οι πρώτες μετρήσεις που έχουν γίνει σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων, δείχνουν ότι τα 386 ευρώ προκαλούν αύξηση της συνολικής συνταξιοδοτικής δαπάνης και μάλιστα στο τμήμα αυτό που θα πρέπει να καλύπτεται με πόρους του κρατικού προϋπολογισμού. Θεωρείται πολύ πιθανό, η τελική συμφωνία να κλείσει σε επίπεδα ακόμη και κάτω των 360 ευρώ, επίπεδο εθνικής σύνταξης που προέβλεπε η προηγούμενη μεταρρύθμιση του 2010

3. Χαμηλότερους συντελεστές αναπλήρωσης ειδικά για τις χαμηλότερες συντάξεις. Μέσα από τη μείωση των συντάξεων που θα δοθούν από την 1/1/2016 και μετά, θα πρέπει να εξασφαλιστούν χρήματα που θα καλύψουν το δημοσιονομικό κενό του 2017 και του 2018. Είναι δεδομένη η απαίτηση του μνημονίου να ληφθούν μέτρα τουλάχιστον 1% του ΑΕΠ στη διετία 2017-2018 προκειμένου να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ στο τέλος του 2018. Μάλιστα, με βάση το ΔΝΤ, αυτό το 1% μπορεί να είναι και λίγο σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες το ύψος βέβαια των οποίων εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό και από τις προβλέψεις που κάνει η κάθε πλευρά για την πορεία της οικονομίας μέσα στην επόμενη 3ετία.

4. Το τέταρτο κεφάλαιο της διαπραγμάτευσης είναι και το πιο σημαντικό: η προωθούμενη από την κυβέρνηση διασύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών με το εισόδημα, επιφέρει τελικώς μείωση εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ στα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων, ειδικά του ΟΑΕΕ και του ΕΤΑΑ ενώ ως παράπλευρη συνέπεια επιφέρει και μείωση των φορολογικών κερδών (περισσότερες εισφορές στους υψηλά αμειβόμενους, φέρνουν λιγότερα φορολογητέα εισοδήματα άρα και λιγότερους φόρους). Αν προχωρήσει αυτή η λύση – ειδικά μετά τις εκπτώσεις έως και 50% που ανακοινώθηκαν από το υπουργείο Εργασίας- είναι πολύ πιθανό οι δανειστές να απαιτήσουν μεγάλη μείωση των κύριων συντάξεων ως αντιστάθμισμα.

Αριθμοί:

• 17δισ. ευρώ δαπανά ο κρατικός προϋπολογισμός για τις συντάξεις του δημοσίου και τις επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων
• 27δισ. ευρώ τουλάχιστον είναι η συνολική δαπάνη για τις συντάξεις
• 900 εκατ. ευρώ τον χρόνο είναι η δαπάνη για το ΕΚΑΣ η περικοπή του οποίου θα ξεκινήσει από τον Μάρτιο
• 2 δισ. ευρώ τουλάχιστον είναι η κρυφή δαπάνη για τις συντάξεις που δεν έχουν ακόμη αποδοθεί στους δικαιούχους

ΠΗΓΗ: ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ