Στη Βουλή το μίνι ασφαλιστικό - Οι αλλαγές για εργαζόμενους, συνταξιούχους και επιδόματα

Κατατέθηκε στη Βουλή το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο «Αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης, εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, σύστημα διορισμού και προσλήψεων των εκπαιδευτικών της δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης και λοιπές διατάξεις» προκειμένου να συζητηθεί στην αρμόδια Eπιτροπή και να τεθεί σε ψηφοφορία στις 18 Δεκεμβρίου.

Με το σχέδιο νόμου επιχειρείται αναδιάρθρωση του θεσμού των επαγγελματικών ταμείων ασφάλισης, ενώ αναμορφώνεται το θεσμικό πλαίσιο απασχόλησης των συνταξιούχων εξ ιδίου δικαιώματος, λόγω γήρατος ή αναπηρίας, του e-ΕΦΚΑ,

Στο μίνι ασφαλιστικό περιλαμβάνονται σημαντικές διατάξεις που αφορούν την χορήγηση του επιδόματος μητρότητας της ΔΥΠΑ για 9 μήνες και στις μη μισθωτές (αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες) μητέρες για πρώτη φορά από το ελληνικό κράτος, την ενιαιοποίηση των κανόνων και προϋποθέσεων χορήγησης σύνταξης θανάτου στα ορφανά τέκνα, την καθιέρωση προπληρωμένης κάρτας για την καταβολή της πλειοψηφίας των επιδομάτων της ΔΥΠΑ και του ΟΠΕΚΑ και φυσικά τη δεύτερη για φέτος έκτακτη ενίσχυση των συνταξιούχων με προσωπική διαφορά.

Δίνεται επίσης η δυνατότητα σε ανέργους που απασχολούνται με συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου μίας ημέρας, να εργάζονται χωρίς να χάνουν το επίδομα ανεργίας, υπό την προϋπόθεση ότι η απασχόληση αυτή δεν υπερβαίνει σωρευτικά τις τρεις ημέρες εβδομαδιαίως και τις δώδεκα ημέρες μηνιαίως.

Απασχόληση συνταξιούχων

Καταργείται η μείωση κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) της κύριας και επικουρικής σύνταξης και εφεξής καταβάλλεται ολόκληρη σε όλους τους συνταξιούχους, που αναλαμβάνουν ή έχουν ήδη αναλάβει απασχόληση υπακτέα στον e-ΕΦΚΑ.

Θεσπίζεται πόρος μη ανταποδοτικού χαρακτήρα υπέρ του e-ΕΦΚΑ, ο οποίος κατανέμεται στους κλάδους κύριας και επικουρικής ασφάλισης και βαρύνει τους ασφαλισμένους απασχολούμενους συνταξιούχους, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα. Το συνολικό επιβαλλόμενο ποσό του εν λόγω πόρου σε ετήσια βάση δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το δωδεκαπλάσιο της εθνικής σύνταξης και τυχόν επιπλέον ποσά επιστρέφονται στους ασφαλισμένους.

Αξιοποιείται για την προσαύξηση της ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης (κύριας ή και επικουρικής) και για τη χορήγηση συμπληρωματικής εφάπαξ παροχής ο χρόνος ασφάλισης που δημιουργείται από την απασχόληση συνταξιούχου.

Ισχύει αναδρομικά από την 1η.1.2017 ο ως άνω τρόπος υπολογισμού της προσαύξησης της ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης και καταλαμβάνει τους συνταξιούχους, που κατά την 12η.5.2016 συνέχισαν απασχολούμενοι χωρίς διακοπή και μετά την έναρξη ισχύος του ν.4387/2016, εφόσον από τις προϊσχύουσες του ν.4387/2016 διατάξεις προβλέπεται αξιοποίηση του χρόνου απασχόλησης.

Εφαρμόζεται και στα πρόσωπα που υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης στον e-Ε.Φ.Κ.Α. ο πόρος υπέρ e-Ε.Φ.Κ.Α., αλλά σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης συνταξιοδότησης ή μεταγενέστερης έναρξης καταβολής της σύνταξης, το αχρεωστήτως καταβληθέν ποσό του πόρου υπέρ e -Ε.Φ.Κ.Α. επιστρέφεται στον ασφαλισμένο.

Αποσαφηνίζεται ότι η επιβαλλόμενη χρηματική κύρωση στους συνταξιούχους του e-Ε.Φ.Κ.Α. εξ ιδίου δικαιώματος, που παραλείπουν να δηλώσουν στον e-Ε.Φ.Κ.Α., πριν αναλάβουν υπακτέα στον φορέα απασχόληση, είναι ίση με δώδεκα (12) μηνιαίες όχι μόνο κύριες αλλά και επικουρικές συντάξεις.

Με υ.α. ορίζονται οι προϋποθέσεις, οι όροι και η διαδικασία είσπραξης των ασφαλιστικών εισφορών και του πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ, η δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τη δήλωση της απασχόλησης συνταξιούχων και κάθε άλλο τεχνικό ή λεπτομερειακό ζήτημα.

Επίδομα προσωπικής διαφοράς : Με το άρθρο 123 του νέου ασφαλιστικού νομοσχεδίου που κατατέθηκε στη Βουλή, προβλέπεται η χορήγηση έκτακτης εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης σε συνταξιούχους του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.), στους οποίους καταβλήθηκε κύρια σύνταξη γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου μηνός Οκτωβρίου 2023 και οι οποίοι κατά τον μήνα αυτό είχαν ποσό προσωπικής διαφοράς συντάξεων, συμψηφιστέας με την ετήσια αναπροσαρμογή των συντάξεων, μεγαλύτερο των δέκα (10) ευρώ.

Η έκτακτη εφάπαξ οικονομική ενίσχυση κυμαίνεται από εκατό (100) έως διακόσια (200) ευρώ ανάλογα με το συνολικό καθαρό προ φόρου ποσό που καταβλήθηκε για κύριες συντάξεις γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου μηνός Οκτωβρίου 2023 και καταβάλλεται μέχρι την 31η.12.2023.

Η ενίσχυση αυτή είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη, στα χέρια του δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης διάταξης, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς τη φορολογική διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τα νομικά πρόσωπά τους, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα, δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα και δεν υπόκειται σε οποιοδήποτε τέλος, εισφορά ή άλλη κράτηση υπέρ του Δημοσίου ή του e-Ε.Φ.Κ.Α. (άρθρο 123)

Αιτιολογική έκθεση

Με την προτεινόμενη ρύθμιση χορηγείται έκτακτη εφάπαξ οικονομική ενίσχυση σε συνταξιούχους του e-Ε.Φ.Κ.Α., συνέχεια και της οικονομικής ενίσχυσης του άρθρου 80 του ν. 5036/2023. Στόχος της προτεινόμενης ρύθμισης είναι η στοχευμένη ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος και η αντιστάθμιση των επιπτώσεων του πληθωρισμού, ιδίως για τους συνταξιούχους που δεν επωφελούνται πλήρως από την επικείμενη αύξηση συντάξεων του έτους 2024, λόγω της ύπαρξης θετικής προσωπικής διαφοράς του ν. 4387/2016, η οποία συμψηφίζεται κατ' έτος, και μέχρι την πλήρη εξάλειψή της, με την ετήσια αύξηση των κύριων συντάξεων.

Ειδικότερα, στις παρ. 1 και 2 ορίζεται ότι στο πεδίο εφαρμογής του μέτρου εντάσσονται οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν αθροιστικά έως και 1.600€ μηνιαία σύνταξη και παράλληλα έχουν θετική προσωπική διαφορά μεγαλύτερη των 10€. Ως μήνας αναφοράς ορίζεται ο Οκτώβριος 2023. Το ποσό της ενίσχυσης κυμαίνεται από 100€ έως 200€, με βάση το ύψος της σύνταξης. Με την παρ. 3 ορίζεται ότι η οικονομική ενίσχυση καταβάλλεται στους δικαιούχους μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Το ποσό είναι αφορολόγητο, ανεκχώρητο, ακατάσχετο και δεν συμψηφίζεται με τυχόν οφειλές, ενώ δεν υπόκειται και σε τέλη, εισφορές ή κρατήσεις υπέρ του Δημοσίου ή του e-ΕΦΚΑ.