«Παρωδία» με τις αντικειμενικές αξίες: Το σχέδιο για να πέσει η κυβέρνηση στα... μαλακά

Ουσιαστικά, το υπουργείο Οικονομικών τα θέλει όλα… δικά του: και να ικανοποιήσει την απαίτηση των θεσμών για υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ με τις νέες αξίες και να μην χρειαστεί να επιστρέψει φόρους σε όσους θα κάνουν συμβόλαια μεταβίβασης ακινήτων κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου.

Για να αναζητούσε αναδρομικά επιπρόσθετους φόρους δεν υπήρχε ούτως ή άλλως περίπτωση καθώς απαγορεύεται η αναδρομική αναζήτηση φόρων. Η συγκεκριμένη κυβερνητική επιλογή έρχεται να επιτείνει το αλαλούμ με τις νέες αξίες των ακινήτων. Ουσιαστικά, μοναδική επιδίωξη του υπουργείου Οικονομικών είναι να εκπληρώσει όπως-όπως το μνημονιακό προαπαιτούμενο για αλλαγή των αντικειμενικών αξιών προχωρώντας σε μια αλλαγή «παρωδία».

Σύγκλιση των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές δεν πρόκειται να υπάρξει ενώ από τώρα η κυβέρνηση «υπόσχεται» νέα αλλαγή αξιών μέσα στο 2019. Οι φετινές αξίες, υποτίθεται ότι θα αναπροσαρμοστούν με βάση τις προτάσεις που θα καταθέσουν οι εκτιμητές. Ο τελικός κατάλογος με τους ειδικούς που θα πρέπει να αναλάβουν να δώσουν τις νέες τιμές ζώνης μέσα σε χρονικό διάστημα 20 ημερών δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμη καθώς δεν υπήρξε αρκετό ενδιαφέρον για εκατοντάδες περιοχές ανά την χώρα.

Έτσι, οι τιμές θα κατατεθούν κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή. Υποτίθεται ότι οι προτάσεις των εκτιμητών θα περάσουν και από δευτεροβάθμια επιτροπή, στην πραγματικότητα όμως όλη η «δουλειά» θα γίνει από το υπουργείο Οικονομικών κυρίως με πολιτικά κριτήρια.

Στην κυβέρνηση έχουν αποφασίσει να μην… σπάσουν αυγά με τις νέες αντικειμενικές αξίες. Αυτό σημαίνει ότι οι μεταβολές –είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω- θα είναι ήπιες έτσι ώστε και το δημοσιονομικό κενό που ενδεχομένως να προκληθεί στον ΕΝΦΙΑ να καλύπτεται εύκολα και κυρίως με μεταβίβαση πρόσθετων βαρών στον συμπληρωματικό φόρο ακινήτων. Τα αγροτεμάχια δεν θα συμπεριληφθούν στον συμπληρωματικό φόρο ακινήτων ενώ δεν προγραμματίζεται να υπάρξει αλλαγή στους συντελεστές υπολογισμού των φόρων μεταβίβασης. Υπό αυτή την έννοια το τοπίο όπως θα διαμορφωθεί μετά την Πρωταπριλιά θα έχει ως εξής:

1. Κανονικά στις περιοχές με χαμηλή τιμή ζώνης, θα πρέπει να επιβληθούν σημαντικές αυξήσεις αντικειμενικών αξιών. Το υπουργείο Οικονομικών έχει αποφασίσει είτε να «στρογγυλεύσει» σχετικές εισηγήσεις των εκτιμητών είτε να αποτρέψει τις πιθανές επιβαρύνσεις που θα προκύψουν στον ΕΝΦΙΑ με αλλαγή του φόρου ανά τετραγωνικό μέτρο.
2. Στις περιοχές με υψηλή τιμή ζώνης, οι μειώσεις είτε θα είναι μικρότερες από αυτές που απαιτούν τα πραγματικά δεδομένα, είτε οι όποιες μειώσεις του ΕΝΦΙΑ θα καλυφθούν με αντίστοιχη προσαρμογή του φόρου ανά τετραγωνικό μέτρο στα «πάνω κλιμάκια». Σοβαρό είναι το ενδεχόμενο τα όποια δημοσιονομικά κενά από τη μείωση των τιμών ζώνης στα ακριβά κλιμάκια, να καλυφθούν και με αύξηση των συντελεστών υπολογισμού του συμπληρωματικού φόρου.

Για τον ΕΝΦΙΑ του 2018 είναι δεδομένο ότι θα υπολογιστεί με τις νέες αξίες. Για τις γονικές παροχές, τις αγοραπωλησίες και τις δωρεές που θα πραγματοποιηθούν όμως από τώρα και μέχρι το τέλος Μαρτίου (ή μέχρι την ημερομηνία ενεργοποίησης των νέων αντικειμενικών αξιών καθώς είναι πολύ πιθανό να ζητηθεί από τους δανειστές και νέα μικρή πίστωση χρόνου) τα δεδομένα είναι διαφορετικά:

1. Για ακίνητα σε ακριβές περιοχές που θα αλλάξουν χέρια σε αυτή τη μεταβατική περίοδο, οι φόροι θα υπολογιστούν με βάση τις σημερινές αξίες. Επειδή ο φόρος υπολογίζεται επί της αντικειμενικής αξίας (σ.σ. μόνο για το πόθεν έσχες ισχύει το αναγραφόμενο τίμημα στο συμβόλαιο) ενδεχομένως η αγορά ενός ακινήτου σε ακριβή περιοχή να συμφέρει να μετατεθεί για μετά την ενεργοποίηση των νέων αξιών. Το ίδιο ισχύει και για τις γονικές παροχές ή τις δωρεές.

Από την άλλη, για τα ακίνητα στις φθηνές περιοχές, θα μπορούσε κάποιος να εξετάσει το ενδεχόμενο επίσπευσης της υπογραφής των συμβολαίων για να προλάβει τις πρόσθετες επιβαρύνσεις. Αυτό ισχύει κυρίως για τις αγοραπωλησίες όπου ο συντελεστής είναι αναλογικός (3%). Στις γονικές παροχές και στις δωρεές δεν αναμένεται να υπάρξει επιβάρυνση καθώς η όποια διαφορά θα καλυφθεί από το αφορολόγητο οποίο ανέρχεται στα 150.000 ευρώ ή ακόμη και στα 250.000 ευρώ αν πρόκειται για ακίνητο που αποκτάται με το δικαίωμα της πρώτης κατοικίας.

Από την εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ που κυκλοφορεί κάθε Σάββατο στα περίπτερα όλης της χώρας