Αγορά ακινήτων: Πολύ ικανοποιητική η κίνηση το τελευταίο τρίμηνο του 2023
Σε εγρήγορση για τις νέες προκλήσεις
Με διαφορετικές ταχύτητες ανάλογα με την κατηγορία του ακινήτου, τη θέση του, το μέγεθός του, την ηλικία του, την κατάστασή του και τα πολλά άλλα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ακινήτου, κινείται η αγορά ακινήτων στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του επίτιμου προέδρου του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής, τ.ορκωτού εκτιμητή, Μπάμπη Χαραλαμπόπουλο.
Η αγορά ακινήτων επηρεάζεται και από τη γενικότερη πορεία της οικονομίας, αλλά ταυτόχρονα το καλό ακίνητο αποτελεί προστασία από τον πληθωρισμό και έχει πολύ καλύτερη απόδοση από τα επιτόκια τραπεζών, ενώ μπορεί να έχει και υπεραξίες. Η γενική όμως τάση κατά την τελευταία εξαετία είναι ανοδική, όπως παρατηρείται από τους δείκτες της ΤτΕ, εκτιμά ο κ. Χαραλαμπόπουλος.
Με βάση επεξεργασία στοιχεία της ΤτΕ, ο επίτιμος προέδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητική και επιστημονικός σύμβουλος της SOLUM Property Solutions, επισημαίνει ότι στην περιοχή της Μητροπολιτικής Αθήνας έχουν πλέον ανακτηθεί σχεδόν πλήρως οι απώλειες στις τιμές που σημειώθηκαν κατά τη δεκαετή κρίση, στη Θεσσαλονίκη είναι πολύ κοντά στα επίπεδα του 2007, ενώ στις άλλες περιοχές υπολείπονται κατά 15 έως 20%. Αναφέρει επίσης, ότι σε ορισμένα νέα ακίνητα, όπως για παράδειγμα, στο μεγάλο σχέδιο αστικής ανάπλασης στο Ελληνικό (που είναι σε πλήρη εξέλιξη) ή γενικότερα στην Αθηναϊκή Ριβιέρα, έχουν κατά πολύ ξεπεράσει αυτά τα επίπεδα του 2007, διότι πέραν των άλλων, απευθύνονται σε ένα ειδικό αλλά και διεθνές κοινό.
Οι παράγοντες που επηρεάζουν την αγορά ακινήτων
«Το περιβάλλον των Βαλκανίων, του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία, αλλά μετά την 8η Οκτωβρίου και των σοβαρών ζητημάτων στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη, που έχουν επίπτωση στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και σε όλο τον κόσμο, αποτελούν παράγοντες κινδύνων, που η έκτασή τους και η διάρκεια τους, και το πόσο ενδεχομένως θα επηρεάσουν την ελληνική κτηματαγορά, δεν είναι εύκολο να προσδιοριστούν» εκτιμά ο κ. Χαραλαμπόπουλος. 'Αλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την αγορά των ακινήτων, είναι μεταξύ άλλων το κόστος ενέργειας και μεταφορικών, το κόστος κατασκευής, το πρόγραμμα 'Σπίτι μου' για τη στέγαση νέων 25 έως 39 ετών, η έλλειψη εργατικού δυναμικού που επιθυμεί να εργασθεί σε αυτό τον τομέα, το ύψος των επιτοκίων που αποθαρρύνει ενδιαφερόμενους, το δημογραφικό της χώρας, τα διαθέσιμα των νοικοκυριών σε συνδυασμό με την άνοδο του κόστους ζωής, καθώς και η βραχυχρόνια μίσθωση.
Τα serviced apartments είναι ένα σύγχρονο μοντέρνο προϊόν το οποίο συναντά τη ζήτηση
Οι νέες ρυθμίσεις στην αγορά της βραχυχρόνιας μίσθωσης θα επηρεάσουν το τοπίο των ενοικίων, αλλά θα πρέπει να είναι ισορροπημένες, ώστε να μη καταστραφεί το προϊόν αυτό, που δημιουργήθηκε στα χρόνια της κρίσης, έδωσε απασχόληση σε πολλούς ανέργους, και δεν ζήτησε, ούτε πήρε επιδοτήσεις για την ανακαίνιση και τον εξοπλισμό των ακινήτων, ούτε κατά την περίοδο του COVID 19. Όπως εκτιμά ε πίσης ο κ. Χαραλαμπόπουλος, οι Ισραηλινοί που έχουν αγοράσει πολλά ακίνητα στη χώρα μας, κυρίως για επενδυτικούς σκοπούς, τώρα λόγω του πολέμου στην περιοχή τους, δεν είναι βέβαιο αν - και σε ποιο βαθμό - θα συνεχίσουν να το πράττουν, λόγω των αστάθμητων παραγόντων της κρίσης αυτής. Παράλληλα άρχισε να υπάρχει μια ζήτηση βραχυχρόνιας μίσθωσης από Ισραηλινούς που στέλνουν κάποιες οικογένειες εδώ για το διάστημα του πολέμου. Επί του παρόντος, το πώς θα εξελιχθεί αυτό είναι αστάθμητο. Ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει το χώρο των ακινήτων είναι και η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός παλαιών οικοδομών. Δηλαδή, πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι, μη έχοντας τη δυνατότητα να αγοράσουν καινούργιο διαμέρισμα, αγοράζουν σε χαμηλότερη τιμή ένα παλαιό, το οποίο εκσυγχρονίζουν και του δίνουν μια νέα ζωή. Αυτή η λύση είναι και συμβατή με τα πρότυπα που έχουν να κάνουν με την προστασία του περιβάλλοντος. Η εξοχική κατοικία αποτελεί αντικείμενο ζήτησης από το εξωτερικό και σε πολύ μικρότερο βαθμό από το ελληνικό κοινό. Ο κορεσμός στη Μύκονο και Σαντορίνη, και τα υψηλά επίπεδα τιμών εκεί, έχουν στρέψει τους αγοραστές - επενδυτές σε άλλα νησιά στο Αιγαίο και στο Ιόνιο. Ακόμη, πολυτελή ακίνητα σε διεθνείς προορισμούς (Κυκλάδες, Κέρκυρα, Κρήτη, Ρόδος, παραλιακό μέτωπο Αττικής κ.ά.) συναντούν ικανοποιητική ζήτηση και έχουν σημειωθεί τιμές ρεκόρ σε κάποιες περιπτώσεις, με βασικό ζητούμενο σε αυτές τις περιοχές, την βελτίωση των υποδομών στις μεταφορές και την εξασφάλιση υπηρεσιών υγείας.
Συμπερασματικά, εκτιμά ο κ. Χαραλαμπόπουλος, το 2023 κινείται πολύ ικανοποιητικά για την αγορά ακινήτων, αλλά πρέπει όλοι να είμαστε σε εγρήγορση για το μέλλον, λόγω των πολλών αστάθμητων παραγόντων. Η τοποθέτηση σε επιλεγμένα ακίνητα μπορεί να είναι μια έξυπνη κίνηση προφύλαξης από τον πληθωρισμό, αλλά και για μια απόδοση πολύ πάνω από τα επιτόκια τραπεζών. Ο τουρισμός είναι μια ελληνική σταθερά με πολύ καλές προοπτικές, αλλά πρέπει συνεχώς να παρακολουθούμε τις εξελίξεις, να βελτιωνόμαστε, να επεκτείνουμε τη σεζόν, να αναπτύξουμε περισσότερο την κρουαζιέρα, τον θρησκευτικό τουρισμό, τον ιαματικό και τον τουρισμό για συνταξιούχους. Οι υποδομές μας πρέπει διαρκώς να βελτιώνονται.