Οι φορολογικές κλίμακες που «γκρέμισαν» τα έσοδα
Οι εξαιρετικά υψηλοί συντελεστές για τα ευρωπαϊκά δεδομένα έριξαν στα τάρταρα τις εισπράξεις
Η φορολογική πολιτική που σχεδιάστηκε την άνοιξη του 2016 από τους Ευκλείδη Τσακαλώτο και Γιώργο Χουλιαράκη στο πλαίσιο ολοκλήρωσης της 1ης αξιολόγησης απέτυχε. Οι κλίμακες που υποτίθεται ότι θα προστάτευαν τους πολλούς με τα λίγα και θα φόρτωναν τα φορολογικά βάρη στους λίγους με τα πολλά, άνοιξαν μια τεράστια «τρύπα» στα φορολογικά έσοδα η οποία είναι πολύ πιθανό ότι θα διευρυνθεί το 2018 σε μια εξαιρετικά κρίσιμη χρονιά για τη χώρα. Η φορολογική πολιτική με το «αριστερό πρόσημο» -στην πράξη μεταφράστηκε ως δήμευση ακόμη και του 60-65% του ετήσιου εισοδήματος από ανθρώπους που είχαν την… ειλικρίνεια να δηλώσουν αποδοχές άνω των 50.000-60.000 ευρώ έφερε τη μείωση της φορολογητέας ύλης κατά περίπου δύο δις. ευρώ με τα 900 εκατ. ευρώ να αποτελούν απώλεια από τη φορολογητέα ύλη των αυτοαπασχολουμένων.
Το αποτέλεσμα φάνηκε στο προσχέδιο του προϋπολογισμού. Παρά την αύξηση του φόρου εισοδήματος για επαγγελματίες, ενοίκια, υψηλόμισθους και συνταξιούχους με υψηλές αποδοχές, παρά την ενεργοποίηση νέας αυστηρότερης κλίμακας για τον υπολογισμό της εισφοράς αλληλεγγύης, τα έσοδα από την άμεση φορολογία (τη δίκαιη, υποτίθεται, φορολογία, η οποία επιβάλλεται ανάλογα με το ύψος των εισοδημάτων του καθενός) θα είναι το 2017 αισθητά λιγότερα συγκριτικά με το 2016. Αντί για 21,839 δις. ευρώ που ήταν η εισπρακτική απόδοση στην άμεση φορολογία το 2016, για το 2017 προβλέπεται πτώση στα 20,373 δις. ευρώ δηλαδή κατά 1,466 δις. ευρώ. Για το 2018, προβλέπεται ότι η άμεση φορολογία θα αποδώσει 20,775 δις. ευρώ δηλαδή 402 εκατ. ευρώ περισσότερα συγκριτικά με το 2017 κάτι όμως που επίσης είναι… ριψοκίνδυνο ως πρόβλεψη. Για να αυξηθούν τα έσοδα από την άμεση φορολογία το 2018 θα πρέπει:
- Να μην συνεχιστεί η απόκρυψη εισοδημάτων ειδικά από τους αυτοαπασχολούμενους. Όσοι έχουν εικόνα από το περιεχόμενο των λογιστικών βιβλίων που τηρούνται φέτος, εκτιμούν ότι τα κέρδη της φετινής χρονιάς θα είναι πολύ λιγότερα σε σχέση με το 2016 και αυτό θα αποτυπωθεί έντονα στα έσοδα της επόμενης χρονιάς. Αν το 2016 πολλοί επιτηδευματίες πιάστηκαν στον… ύπνο με την αλλαγή στον τρόπο φορολόγησης των φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, δεν συνέβη το ίδιο και φέτος. Από τις αρχές του χρόνου, ειδικά οι επιτηδευματίες που εμφάνιζαν υψηλά κέρδη, καταφεύγουν σε κάθε πιθανό τέχνασμα για να συμπιέσουν τα κέρδη της φετινής χρονιάς και σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία, το καταφέρνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό. Ακόμη και αν το οικονομικό επιτελείο ανακοινώσει αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού του φόρου και των ασφαλιστικών εισφορών, η ζημιά θα έχει ήδη γίνει για τον φόρο του 2018.
- Να βρεθεί τρόπος ώστε με τη μείωση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων να καλυφθεί το δημοσιονομικό κόστος που θα προκύψει χωρίς να μετατοπιστούν όλα τα βάρη στους έχοντες μεσαία και μεγάλη περιουσία, δηλαδή στους υπόχρεους του συμπληρωματικού φόρου καθώς κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επηρεάσει την εισπραξιμότητα του ΕΝΦΙΑ. Σημειωτέον ότι και ο φόρος ακινήτων, συγκαταλέγεται στην άμεση φορολογία.
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, επέλεξε για στενά πολιτικούς λόγους το 2016 να υιοθετήσει μια φορολογικά πολιτική εξόντωσης των λίγων με το επιχείρημα ότι είναι οι πιο εύποροι. Το ζητούμενο είναι, ποιος χρεώνεται τώρα την απόφαση η οποία κόστισε περίπου 1,15 δις. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2017. Το ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2017 προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 2,21% λόγω της συγκυριακής υπέρβασης στα έσοδα των ασφαλιστικών ταμείων, δεν σημαίνει ότι υπάρχουν περιθώρια για ενίσχυση της φοροδιαφυγής. Δεν είναι τυχαίο ότι δεν καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν υιοθετείται τέτοια πολιτική εξόντωσης των φορολογουμένων που δηλώνουν τα υψηλότερα εισοδήματα.
- Στην Φινλανδία, ο ανώτατος συντελεστής της φορολογικής κλίμακας είναι στο 31,75% και εφαρμόζεται για εισοδήματα άνω των 72.300 ευρώ τον χρόνο.
- Στην Γερμανία, ο ανώτατος συντελεστής είναι μεν στα ίδια επίπεδα με την Ελλάδα (45%) αλλά εφαρμόζεται στο τμήμα του εισοδήματος άνω των 254.446 ευρώ.
- Στην Ιταλία, ο ανώτατος συντελεστής του 43% εφαρμόζεται στο τμήμα εισοδήματος άνω των 75.000 ευρώ.
- Στην Ισπανία ο συντελεστής είναι στο 22,5% και εφαρμόζεται για το τμήμα του εισοδήματος άνω των 60.000 ευρώ.
- Στη Μεγάλη Βρετανία ο ανώτατος συντελεστής του 45% εφαρμόζεται πάνω από τις 150.000 λίρες
- Στη Σλοβακία, ο ανώτατος συντελεστής είναι 25% και εφαρμόζεται στο τμήμα του εισοδήματος άνω των 35.022 ευρώ.
Αν συνδυαστούν φόροι και ασφαλιστικές εισφορές εργοδότη και εργαζόμενου, στην Ελλάδα, για έναν υπάλληλο που αμείβεται με το 167% του μέσου μισθού, οι συνολικές κρατήσεις φτάνουν στο 56,2%. Στην Γερμανία ο αντίστοιχος συντελεστής είναι 44,3% στη Δανία 55,8%, στην Εσθονία 41,2%, στην Αυστρία 41,3%, στην Ιρλανδία 54,4%, στην Ολλανδία 52,7%, στην Νορβηγία 53% και στην Ισπανία 37%