Γλιτώστε φόρους από την αποποίηση κληρονομιάς

Το «φαινόμενο» των αποποιήσεων έχει σημάνει συναγερμό στις υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών, καθώς χάνονται σημαντικά έσοδα για το Δημόσιο και τη στήριξη του κρατικού προϋπολογισμού, με αποτέλεσμα να αναζητείται ακόμη λύση στο πρόβλημα.
Από την δεκαετία του 1980 και μετά η κατοχή ακινήτου ήταν όνειρο ζωής αλλά και η πιο σίγουρη επένδυσης για τους Έλληνες.

Όμως στα χρόνια της κρίσης και των Μνημονίων το ακίνητο από όνειρο έχει μετατραπεί σε… εφιάλτη. Η κατοχή της ακίνητης περιουσίας με τους φόρους και τον ΕΝΦΙΑ έχει γίνει δυσβάστακτη για πολλούς φορολογούμενους με αποτέλεσμα πολλοί να επιλέγουν να αποποιηθούν κληρονομιές για να γλιτώσουν από τα δόντια της… εφορίας!

Αποκαλυπτικά των διαστάσεων που παίρνει χρόνο με το χρόνο το "κίνημα δεν κληρονομώ". είναι τα στοιχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης. Από έγγραφο του υπουργού Δικαιοσύνης που κατατέθηκε πρόσφατα στη Βουλή σε απάντηση σχετικής ερώτησης βουλευτή, προκύπτει ότι οι αιτήσεις αποποίησης κληρονομιών διαμορφώθηκαν ως εξής: το 2013 ανήλθαν σε 29.199, το 2014 σε 41.388, το 2015 σε 45.628 και το 2016 σε 54.422. Δηλαδή μέσα σε τρία χρόνια ουσιαστικά διπλασιάστηκαν, κυρίως μετά την επιβολή του ΕΝΦΙΑ. Μάλιστα από πέρυσι οι ιδιοκτήτες κενών και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων πληρώνουν ολόκληρο ΕΝΦΙΑ μετά την κατάργηση της έκπτωσης 20%.

Ποιους φόρους γλιτώνει ο κληρονόμος με την αποποίηση

Οι φόροι που συνήθως περιβάλουν την κληρονομιά σε περίπτωση που δεν γίνει αποποίηση είναι οι κάτωθι:
1) Σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Κληρονομιών Ν.2961/2001 στο φόρο υποβάλλεται:
α) Η κείμενη στην Ελλάδα οποιασδήποτε φύσεως περιουσία, η οποία ανήκει είτε σε ημεδαπούς, είτε σε αλλοδαπούς.
β) Η κείμενη στην αλλοδαπή ενσώματη ή ασώματη κινητή περιουσία Έλληνα υπηκόου, που έχει την κατοικία του οπουδήποτε, καθώς και αλλοδαπού που έχει την κατοικία του στην Ελλάδα.
Στην κτήση αιτία θανάτου συνυπολογίζονται οι δωρεές εν ζωή ή αιτία θανάτου, οι γονικές παροχές και οι προίκες του κληρονομουμένου προς τον κληρονόμο ή κληροδόχο, εφόσον η φορολογική υποχρέωση γι' αυτές γεννήθηκε σε χρόνο που το δικαίωμα του δημοσίου δεν έχει παραγραφεί. Για το συνυπολογισμό των κτήσεων αυτών λαμβάνεται υπόψη η αξία που είχε υπαχθεί σε φόρο κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης αυτών και όχι τα απαλλασσόμενα ποσά.
Ο υπολογισμός του φόρου κληρονομιάς γίνεται ανάλογα του βαθμού συγγένειας και του είδους της περιουσίας που λαμβάνει ο κληρονόμος.
2) Πέρα από τον φόρο κληρονομιάς, ο κληρονόμος θα κληθεί να καταβάλει και φόρους χρήσης των αντικειμένων τα οποία κληρονόμησε.
Τέτοιου είδους φόροι είναι ο Ενιαίος Φόρος Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.), τα τέλη αυτοκινήτων, ο φόρος πολυτελείας για ΙΧ άνω των 1.929 κ.ε.
3) Σε συνέχεια ο κληρονόμος θα καλείται ετησίως, αν κάνει αυτός χρήση των πραγμάτων που κληρονόμησε, πχ αστικό ακίνητο μεγάλης αντικειμενικής αξίας, να καλύπτει με τα εισοδήματα του το φορολογικό τεκμήριο του εν λόγω αντικειμένου. Καθώς ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος ορίζει ότι ο φορολογούμενος που υπόκειται σε φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων υποβάλλεται σε εναλλακτική ελάχιστη φορολογία όταν το τεκμαρτό εισόδημά του είναι υψηλότερο από το συνολικό εισόδημά του. Σε αυτή την περίπτωση στο φορολογητέο εισόδημα προστίθεται η διαφορά μεταξύ του τεκμαρτού και πραγματικού εισοδήματος και αυτή φορολογείται σύμφωνα με τα κατά περίπτωση οριζόμενα από τον ΚΦΕ.
4) Σε κάθε περίπτωση ο κληρονόμος θα πρέπει να εξετάζει και τα βάρη της κληρονομιάς τα οποία δεν είναι μόνο τα τραπεζικά δάνεια, αλλά και οι φορολογικές οφειλές και υποχρεώσεις του αποβιώσαντα.